Saloni.ca Archive

Ομαδα ερευνας για την παλια Θεσσαλονικη

Οδός Ειρήνης, παράλληλη σχεδόν με την οδό Λαγκαδά. Από το 1915 ως το 1920, “Οδός των Πλανόδιων Μπαρμπέρηδων”.

Πάνε 9 χρόνια από τότε που πρωτο-ανέβασα αυτήν την φωτογραφία. Από Ιταλικά αρχεία υψηλής ανάλυσης, προιόν κολάζ των ίδιων. Έπρεπε να περιποιηθείς λίγο το δικό σου κολάζ, έτσι ώστε να φαίνεται πως οι 2 σεφαρδίτισσες ήταν στον ίδιο δρόμο με τα “κουρεία”. Όπως λένε κάποιοι, -δουλεύοντας μας ασύστολα-, “ψηφιακή επεξεργασία και ανάρτηση ψ. αντιγράφου ... από την ομάδα τάδε.” Δκιά τους είναι τώρα :D

Ο εντοπισμός της “Οδού Κουρείων” ήταν τότε μιά καλή ανακάλυψη. Δεν είχαμε διαβάσει κάτι γι αυτήν την έντονη δραστηριότητα στην οδό. Τεκμηριώθηκε βάσει φωτογραφικού υλικού. Έγραφα τότε “Φαντάροι από το Ζέιτελινγκ, κόσμος που κατέβαινε από τα γύρω χωριά, για να πάει σε κάποια Δημόσια Υπηρεσία της εποχής και ήξερε ότι στην Ειρήνης θα βρεί μαζεμένους ξεψειριστές μπαρμπέρηδες. Βαρδάρη και Εγνατία ήταν μαζεμένα όλα τα χάνια και ξενοδοχεία, πελατεία σίγουρη. Μπορούμε να το φανταστούμε και μοιάζει πολύ ενδιαφέρον. Σε ζέστες και βροχές δεν ξέρουμε τι έκαναν.”

ΥΓ Σε πρόσφατη ανάρτηση άλλης ομάδας για την οδό Ειρήνης, χρησιμοποιούν μεν αυτήν την φωτογραφία, αλλά είναι η ΜΟΝΑΔΙΚΗ που “ξέχασαν” να βάλουν λινκ της αρχικής της ανάρτησης.

Δ.Μ

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02neUGc8ckUd6URV1LTLKSPyGPcd4QtVUqdXA3pQmnPQSGQ99B2VLhEkBw9dDbnuDAl?_rdc=1&_rdr

Πολυκατοικία Β. Δερζακαριάν

Πρόκειται για μια πενταώροφη πολυκατοικία στην Ολύμπου 26. Κτίστηκε το 1948 από τον Πολιτικό Μηχανικό Βαρτάν Δερζακαριάν, που ήταν και ιδιοκτησία του. Αμέσως δημιουργείται το ερώτημα: πως μπόρεσε να κτιστεί η πολυκατοικία αυτή το 1948, τότε που η οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν σε άθλια κατάσταση;; Κι αυτόματα γενιέται το συναφές ερώτημα: ποιος ήταν ο ιδιοκτήτης και κατασκευαστής της;;

Ο Βαρτάν Δερζακαριάν σπούδασε στην Κρατική Σχολή Πολιτικών Μηχανικών της Κωνσταντινούπολης, απ’ όπου πήρε το δίπλωμά του το 1920. Πριν πάρει το δίπλωμά του εργάστηκε ως βοηθός μηχανικού. Την περίοδο 1920-1923 εργάστηκε ως Μηχανικός Δημοσιών Έργων στην Κωνσταντινούπολή κι από το 1923 δραστηριοποιήθηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας Πολιτικός Μηχανικός, αναλαμβάνονταν μελέτες και επιβλέψεις οικοδόμησης κτιρίων στη Θεσσαλονίκη. Την περίοδο της κατοχής συνεργάστηκε με τους Γερμανούς και χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους “μεγαλοδωσίλογους” της Θεσσαλονίκης.

Έτσι εξηγείται η οικοδόμηση της πολυκατοικίας του, το 1948.

Αξίζει να αναφερθεί ότι είναι και ευεργέτης της Αρμενικής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης, χαρίζοντας το διαμέρισμά του στη γωνία Τσιμισκή κι Αντωνίου Καμάρα 1 (απέναντι από την ΧΑΝΘ), όπου εγκαταστάθηκε το Αρμενικό Πολιτιστικό Κέντρο, το οποίο ονομάστηκε, προς τιμή του, “Β. Β. Δερζακαριάν”!!

Με την ευκαιρία ας επισημανθούν δύο ακόμη έργα του: η τετραώροφη πολυκατοικία του Μαυρουδή στην Ολύμπου 34, του 1929 και η πολυκατοικία Καμίδου στην οδό Τάσκου Παπαγεωργίου 9, επίσης του 1929. Υπάρχει και μια απροσδιόριστη αναφορά σε έργο του στη διατριβή “Οι καλές τέχνες στη Θεσσαλονίκη κατά την περιόδου 1912-1967” (ΑΠΘ, 2006) της Αικ. Κειλεσοπούλου, σύμφωνα με την οποία

“ Οι Art Deco εξωτερικές διακοσμήσεις των κτιρίων απέκτησαν ένα γεωμετρικό στυλιζάρισμα που τόνιζε τα δομικά στοιχεία και τις απολήξεις των κυβιστικών όγκων [π.χ. μέγαρα Γ. Σπετσιώτη (αρχιέκτ. Κ. Οικονομόπουλος, 1933), Ι. Μανδαλίδου (Ε. Μοδιάνο, 1931)….βίλες Βιδάλ- Μποτόν ( Β. Δερζακαριάν, 1936), Σαπόρτα (αφοί Δημητριάδη, 1938)…” (σελ. 88).

Ποία είναι η βίλα ή οι βίλες Βιδάλ-Μποτόν;;; Οι οικίες Μποτόν στην Βασ. Γεωργίου και στο ύψος της Μπιζανίου είναι γνωστές. Το όνομα Βιδάλ είναι που μπερδεύει.

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02j1DRtWa7aJgSoEoEXMjjSxnZuYFYKwKA9cLBkFUAa8aASrZCbwLXPdLNGAcgWAD9l

Ολύμπου 26

Ολύμπου 26

Πρόσοψη από το αρχιτεκτονικό σχέδιο της πολυκατοικίας στην Ολύμπου 26

Πρόσοψη από το αρχιτεκτονικό σχέδιο της πολυκατοικίας στην Ολύμπου 34. Η αρχική πολυκατοικία κατεδαφίστηκε και τη θέση της πήρε μια νεόκτιστη πολυκατοικία.

Τάσκου Παπαγεωργίου 7

Ο κος Χριστιανόπουλος. Βιβλιοθηκάριος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη. Από το 1958 ως το 1965, στον 2ο όροφο του κτηρίου της ΧΑΝΘ.

Καλύτερη θέση για κάποιον τόσο διψασμένο για έρευνα, δεν υπήρχε. Νοικοκύρεψε τη Βιβλιοθήκη αξιοποιώντας το ανεκμετάλλευτο υλικό της. Κατέγραψε όλα τα έργα τέχνης της συλλογής της. Σκανδάλισε τη συντηρητική μας πόλη με τα ποιήματα του, και την αγάπη του για το ρεμπέτικο. Από τα κατηχητικά, στο πυρ το εξώτερον. Τον Αύγουστο του 1965, όταν ο Σαββόπουλος μελοποίησε και τραγούδησε το ποίημα του “Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας”, παραιτήθηκε από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη. Προηγήθηκε κι ένα διήγημα εναντίον του Β. Βασιλικού που χειροτέρεψε την κατάσταση.

Μητροπόλεως 19, μέσα στην Στοά Χρυσικοπούλου, σε όροφο, έστησε τις εκδόσεις “Διαγώνιος” σε ένα γραφειάκι . Έμελλε να γίνει στέκι και φυτώριο μιας ολόκληρης γενιάς λογοτεχνών, αργότερα και φωτογράφων και ζωγράφων. Άλλαξε τη συνθήκη των εκδόσεων της πόλης ανάγοντας το βιβλίο σε υψηλή τέχνη, κάτι σπάνιο για την εκδοτική πιάτσα μέχρι τότε. Απαιτητικός, με διαμορφωμένα τα προσωπικά ψηλά του κριτήρια, διάλεγε τους συνεργάτες του μέσα από την ποιότητα και το ταλέντο τους. Δεν χαριζόταν σε κανέναν. Το 1984 διέκοψε οριστικά την έκδοση της Διαγωνίου. Ιδρύοντας τη Μικρή Πινακοθήκη “Διαγώνιο”, το 1974, διοργάνωσε 430 εκθέσεις εξαιρετικών Θεσσαλονικιών ζωγράφων και εικαστικών για 21 χρόνια.

Συνεπής στις αρχές του, παρέμεινε ως το τέλος αδιάφθορος. Ούτε πολλές-πολλές δοσοληψίες με το κράτος ούτε με τους θεσμούς. Ο ποιητής και εκδότης που αρνήθηκε την “λογοτεχνική σύνταξη”, επιμένοντας να ζει πάμφτωχος. Από τους ελάχιστους που δεν εκμεταλλεύτηκαν την λαίλαπα της “πολιτιστικής πρωτεύουσας”, όπου μέτριοι έτρωγαν με χρυσά κουτάλια παραδίνοντας μηδενικό έργο. Έπνεε μένεα εναντίον των “επωφεληθέντων”.

Είχα την τύχη να φιλοξενήσω έκθεση του τον Ιανουάριο του 1998 στα πλαίσια της “Φωτογραφικής Συγκυρίας”. Τίτλος “ Η συλλογή φωτογραφίας του Ντίνου Χριστιανόπουλου”. Το έκανε με όλην του την καρδιά και ενέργεια, σαν αντίδραση στο “επάρατο” 1997. Δεν έλειψε ούτε μιά μέρα από τον χώρο. Χωρίς υπερβολή, όλη η πνευματική Ελλάδα της εποχής, πέρασε για να τον χαιρετήσει και να μιλήσει μαζί του. Φίλοι κι “εχθροί”.

Παρακαταθήκη η στάση του όταν αρνήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. “Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης, απ' όπου και αν προέρχεται. Το ότι απέρριψα το βραβείο ήταν για μένα μια πράξη ζωής. Δεν υπάρχει πιο χυδαία φιλοδοξία από το να θέλουμε να ξεχωρίζουμε.” Ξεχώρισε όμως, χωρίς τα περιττά ταρατατζούμ.

Δαυίδ Μπράβος

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Lfv9P6Qfn2RYq13XaKATmus9sGW325yXZXpXcwQwkYyZqJc82vwysg3LgmxmZL5Jl?_rdc=1&_rdr

Ζέφυρος. Θερινός κινηματογράφος. Πριν και μετά το καλοκαίρι του 1964.

Ο κινηματογράφος στην Πλατεία Αριστοτέλους μέχρι το καλοκαίρι του 1963. (πρώτη φωτογραφία).

Μετακόμισε πίσω από το γήπεδο μπάσκετ της ΧΑΝΘ το 1964. Η διαφήμιση εγκαινίων στην νέα διεύθυνση 7 Ιούνιου του 1964. (3 επόμενες φωτογραφίες).

“Όσον αφορά τον ΖΕΦΥΡΟ λίγα λόγια για την ιστορία του ... Είναι όντως ο νέος ΖΕΦΥΡΟΣ εκεί όπου προϋπήρχε το χωμάτινο γήπεδο τένις της ΧΑΝΘ. Στη συνέχεια μετατράπηκε σε υπαίθριο ευκαιριακό πάρκινγκ μέχρι που κτίστηκε το πολυλειτουργικό κτίριο επί της Τσιμισκή – Δαγκλή με το Αθλητικό Κέντρο “Μίμης Τσικίνας” και το υπερσύγχρονο μηχανικό υπόγειο πάρκινγκ.” Διονυσιος Ανανιαδης

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0334UR75qKTsWa5hv3owTVqSJvd1hKT1BejiWZi5u5A6kYHKBsLQGbzSdnjiM3Aeizl?_rdc=1&_rdr

“Ζέφυρος”. Θερινός κινηματογράφος στην Πλατεία Αριστοτέλους μέχρι το καλοκαίρι του 1963.

“Ζέφυρος”. Η διαφήμιση εγκαινίων στην νέα διεύθυνση 7 Ιούνιου του 1964. Πίσω από το γήπεδο μπάσκετ της ΧΑΝΘ.

Ο νέος “Ζέφυρος.” Άκρη αριστερα το κεντρικό κτήριο της ΧΑΝΘ.

Εγνατία με κατεύθυνση ανατολικά, στο ύψος της Λέοντος Σοφού, τη δεκαετία του 1960

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02xh76ztrBeWfjuY1c1FU6rJQYS1xWmZg6kQJ9hy5UN3Pdkh9VTrrrsLx2RGrbEFFLl?_rdc=1&_rdr

Αύγουστος. Θερινός κινηματογράφος “Αίγλη”. Γενί Χαμάμ πίσω από τον Άγιο Δημήτριο. Αρχείο οικογένειας Μαρκίδη.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02yBVzXb5b2ExP9DKX6PRykQcL1jNFypDEKh3vBSPVyueuCqFix1xxoYuKKJe6NV1wl?_rdc=1&_rdr

Πανοραμική φωτογραφία του κεντρο-δυτικού τμήματος της Θεσσαλονίκης, τη δεκαετία του 1930, με οπτική γωνία από τον Άγιο Δημήτριο (ακόμη χωρίς στέγη) προς το λιμάνι. Ο φωτογράφος πρέπει να βρίσκεται στη Βλατάδων, αν κρίνουμε από τον τρόπο που φαίνεται το Αλατζά Ιμαρέτ.

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0ZfgjXtrCyVWsu5vMfNFtzLnPNC1JiUSY1kC9jJq5fXyxefDb5B3a4WBHzwDu3x85l?_rdc=1&_rdr