Από τα ανατολικά τείχη
Μέρος της Θεσσαλονίκης από τα ανατολικά τείχη, στην αρχή του 20ου αιώνα [Από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου: Library of Congress, LC-USZ62-66142]
Νίκανδρος Καστανίδης
26ης Οκτωβρίου στο ύψος των Δικαστηρίων
Βρισκόμαστε στο ύψος σχεδόν των Δικαστηρίων κατά την κατοχή, σήμερα 26ης Οκτωβρίου στον αριθμό 28. Δεξιά η Ολυμπίου Διαμαντή, καταργημένη σήμερα.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Ο καραγωγέας εκμεταλλεύεται τις ράγες για να πάει πιο γρήγορα και πιο εύκολα.
Το σημείο λήψης από αεροφωτογραφία λίγο πριν τον πόλεμο. Οι δύο αποθήκες λίγο πιο πάνω και δεξιά φαίνονται και στην αρχική φωτο.
Η Ολυμπίου Διαμαντή σήμερα θα περνούσε μέσα από τα Δικαστήρια.
Το σημείο σε σύγχρονη, σχετικά, λήψη.
Εγνατίας 41, το ξενοδοχείο Moderne
Στην γωνία Εγνατία 41 (παλιά 47) με Συγγρού 17, το ξενοδοχείο Moderne
Σε μελέτη του 1920 (από τον πολιτ. μηχανικό Βασιλείου) προβλεπόταν διώροφη οικοδομή, όμως με την προσθήκη και του διπλανού οικοπέδου τροποποιήθηκαν τα σχέδια και οι μηχανικοί Ζαχαριάδης-Κοκορόπουλος ανεγείρουν κτίριο με τρεις ορόφους. Αρχικοί ιδιοκτήτες ήταν οι αδελφοί Ααρών και Ισαάκ Σακκή, την διεύθυνσή του ανέλαβαν οι αδελφοί Αθανασίου. Στην κατοχή στέγασε την γυναικεία μονάδα διαβιβάσεων. Η λειτουργία του διακόπηκε την δεκαετία του 1960. Το 1995 χαρακτηρίζεται από το υπουργείο Πολιτισμού ως “Ιστορικό Μνημείο”. Μετονομάζεται σε Kinissi Palace και ανοίγει την πόρτα του στους επισκέπτες της πόλης στις 30 Αυγούστου 2000 αλλά κλείνει με την πανδημία. Ξανάνοιξε ως Modern Luxury Hotel από τον επιχειρηματία Βασίλη Νικηφόρου.
Πηγές: Η μεταπτυχιακή εργασία “Τα ξενοδοχεία του Μεσοπολέμου στη Θεσσαλονίκη. Διαμόρφωση και σχολιασμός του φέροντος οργανισμού” της Αθανασίας Τσιτλακίδου http://ikee.lib.auth.gr/record/125762/?ln=el Η ιστοσελίδα του ξενοδοχείου https://www.modernluxuryhotel.com/xenodoxeio-thessaloniki.html
Σπύρος Αλευρόπουλος
Ως νεόκτιστο.
Τα εγκαίνιά του γίνονται στις 23 Αυγούστου 1925 και παρέστη το (χ)άι λάιφ της πόλεως. Το ρεπορτάζ για τα εγκαίνια είναι σχετικά αναλυτικό στην περιγραφή των χώρων και των ανέσεων. Τηλέφωνα, ασανσέρ, καλοριφέρ, λουτρό σε κάθε όροφο.
Σε ισόγειο μαγαζί κάτω από το ξενοδοχείο μπορεί κανείς να βρει την πασίγνωστη κολώνια Γεωργαντά.
Ανακαινίζεται το 1931
Μακεδονία 14-8-1931
Στο ισόγειο κατάστημα Σιμχά
Εγνατία ο δρόμος των ξενοδοχείων.
Λήψη του 1991 ήδη εγκαταλειμμένο από χρόνια.
Επάνω ως Kinissi hotel (από λήψεις επισκεπτών στο Tripadvisor), κάτω ως Modern Luxury Hotel από την ιστοσελίδα του ξενοδοχείου.
Η κλινική Κούφα Εγνατίας 39
Η κλινική Κούφα από την γωνία Ερμού με Καρόλου Ντήλ μεταφέρεται στο σημερινό αριθμό 39 της Εγνατίας. Το κτίριο της κλινικής στην Ερμού που είδαμε χθες ( https://archive.saloni.ca/2352) απαλλοτριώθηκε υπέρ ΟΤΕ.
Τα εγκαίνια της κλινικής το 1954, όταν μεταφέρεται στην Εγνατία στο ύψος της Συγγρού, στον αριθμό 39 (πληροφορίες από την εγγονή Ελισσάβετ Κούφα στις ΠΦΘ και από το αρχείο του εγγονού Κων/νου Κούφα).
Στο δημοσίευμα προφανώς εκ παραδρομής αναφέρεται Εγνατίας 30. Ο γιατρός είναι στο μέσο της φωτογραφίας με τα γυαλιά και το άσπρο κοστούμι.
Εγνατία 39. Η πρώτη μορφή του κτιρίου, υπήρχε όταν κτίστηκε δίπλα του το ξενοδοχείο Moderne, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1925.
Αργότερα πρέπει να προστέθηκε όροφος. Πολύ κοντινές λήψεις του δεν έχουμε προς το παρόν.
Και εδώ στην περίοδο της Κατοχής με το κόκκινο βέλος.
Όπως και εδώ στην άκρη δεξιά.
Το μέγαρο Κούφα στην γωνία Ερμού με Καρόλου Ντηλ
Ο Τομανάς αναφέρεται στην οικογένεια Κούφα. Ο Κωνσταντίνος Κούφας (ο παππούς;) ήταν έμπορος που δραστηριοποιούνταν στην πλατεία Εμπορίου και κατοικούσε προ πυρκαγιάς στη γειτονιά της Αγ. Θεοδώρας.
Ο Ξενοφών Παιονίδης το 1923 κτίζει ένα όμορφο κτίριο για λογαριασμό του Ιωάννη Κούφα στην γωνία Καρόλου Ντηλ με Ερμού 40 (τότε 50). Εκεί ο Ιωάννης Κούφας στεγάζει την οικογένειά του (σύζυγος Καλλιόπη και τα 8 παιδιά τους: Κωνσταντίνος, Γεώργιος, Λάζαρος, Μαριόλα, Αθηνά, Θεοδώρα, Δημήτριος και Αχιλλέας -πληροφορίες από Ισμήνη Ιωαννίδου στις ΠΦΘ). Ένα από τα παιδιά του, ο Κωνσταντίνος του Ιωάννη μεταβαίνει στη Βιέννη όπου σπουδάζει χειρούργος-γυναικολόγος. Επιστρέφει το 1929 και η κλινική του ανοίγει τον Ιανουάριο του 1930.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Λήψη του κτιρίου το 1959
Ο Νικόλαος Μέρτζος στην εργασία “Αρμάνοι Βλάχοι” γράφει ότι οι αδελφοί Κούφα κατάγονται από την Κλεισούρα.
Το 1914 ο Ιωάννης Κούφας αναφέρεται ως σύμβουλος του ναού της Αγίας Σοφίας..
Σε κατάλογο του 1922 επίσης αναφέρεται το όνομα του εμπόρου Ιωάννη Κούφα.
Υπάρχει κατάστημα πάνω στην Εγνατία, μεταξύ των οδών Ιωαννίδου και Σωκράτους ιδιοκτησίας Ιωαν. Κούφα. Είναι το 320/4 από την πράξη τακτοποίησης 296 του 1931.
Από την αρχειοθέτηση του Στάθη Ασλανίδη.
Μέσα του 1920 σε λήψη Λυκίδη. Ο δρόμος και η πλατεία υπό διαμόρφωση.
Λίγο αργότερα από την προηγούμενη. Δεντράκια στην Ερμού, αυτοκίνητα Ford στο ισόγειο, δεν φαίνεται ακόμη να έχει αρχίσει την λειτουργία της η κλινική.
Τον Νοέμβριο του 1929 αγγέλλεται ότι ο χειρούργος γυναικολόγος Κωνσταντίνος Κούφας ήρθε από την Βιέννη και σκοπεύει να ανοίξει κλινική.
Διαφημιστικό της κλινικής. Πρέπει να είναι με την έναρξη της λειτουργίας της. Ένα περίπτερο στην γωνία Καρόλου Ντηλ με Ερμού.
Δεξιά η πλευρά του κτιρίου από την Ερμού.
Από την Νέα Αλήθεια 25-1-1930 το πρώτο διαφημιστικό της κλινικής.
Λίγους μήνες αργότερα αναφέρεται ότι ο γιατρός χειρουργεί και στο Δημοτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.
Κατοχική λήψη
Η μοναδική έγχρωμη λήψη στα 1959 (από ανάρτηση Χρήστου Καββαδά).
Επίσης από την Σοφία Γαλάνη μια φωτογραφία με την εξοχική κατοικία της οικογένειας στην Αρετσού.
Η κατοικία στην οδό Ηροδότου 6
(ασπρόμαυρη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 1982, έγχρωμη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 2023) Η κατοικία εκλεκτικιστικού τύπου στην οδό Ηροδότου 6 στην Άνω Πόλη μάλλον έχει κτιστεί στις αρχές του 20ου αιώνα μετά την απελευθέρωση της πόλης και ενδεχομένως μετά το 1922.
Πέτρου Συνδίκα 11 με Τραπεζούντος
Ένα σπίτι φωτογραφημένο το 1992 που δεν υπάρχει πια.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Από πίσω φαίνεται και ένα ακόμη παλιότερο όπως θα γίνει σαφές στις επόμενες εικόνες.
Στην πράξη 212/1930 το οικόπεδο, όπου κτίστηκε το σπίτι της φωτογραφίας, ανήκει στον Χρ. Μανωλούδη. Υπήρχε ήδη ένα παλιό κτίσμα (στο βάθος της προηγούμενης φωτο).
Με αυτήν την πράξη απαλλοτριωνόταν μέρος του οικοπέδου του για να διαπλατυνθεί η Τραπεζούντος.
Στην πράξη αυτή φαίνεται και η σχεδιαζόμενη διαπλάτυνση της Πέτρου Συνδίκα (παλιά Καποδιστρίου) η οποία όμως δεν επηρέασε το οικόπεδο Μανωλούδη.
Στην αεροφωτογραφία του 1939 το νεότερο κτίσμα δεν υπάρχει ακόμη.
Στην αεροφωτογραφία από το αρχείο Βαγγέλη Καβάλα 1959-60 εμφανίζεται στα όρια του οικοπέδου, μαζί με το παλιότερο, έχοντας την όψη του επάνω στην Πέτρου Συνδίκα.
Φυσικά αποτυπώνεται και στις νεότερες πράξεις τακτοποίησης. Εδώ το 1973 στην πράξη 3534. Πάντα ιδιοκτησία του Χρ. Μανωλούδη.
Σήμερα Εταιρεία Νόσου Alzheimer.
Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου με Έβρου
Ένα καφενεδάκι την εποχή του μεσοπολέμου μπροστά στο ρήγμα της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου. Φωτογράφος ο Morpurgo Luciano που φαίνεται να γοητεύεται από τη φυσιογνωμία του γραφικού γέροντα και τον αποθανατίζει. Ίσως να του θυμίζει κάποιο οικείο πρόσωπο από το παρελθόν. Η λήψη τον Μάϊο του 1936.
Η φωτογραφία αναρτήθηκε πρόσφατα από τον Βασίλη Σεραφίδη στις ΠΦΘ με το ερώτημα της τοποθέτησης στον χάρτη της πόλης. Η συσχέτιση με την οικία που μισοφαίνεται στο βάθος και επιβιώνει ακόμα, από εδώ: https://archive.saloni.ca/1189
Στάθης Ασλανίδης
Κατακάλου 6, μια πολυκατοικία έπεσε
Στην Κατακάλου, μια νεόκτιστη πολυκατοικία στον αριθμό 6 πέφτει την Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 1971. Ευτυχώς δεν είχαν κατοικηθεί όλα τα νεόδμητα διαμερίσματα. Παρ όλ αυτά υπήρξε ένα θύμα.
Το πρωτοσέλιδο της Μακεδονίας 12/1/1971
Η πολυκατοικία που έπεσε παρέσυρε και μέρος της διπλανής της, στο νούμερο 4.
Στην δίκη που έγινε στο τέλος του ίδιου χρόνου κατατέθηκε ότι τα έκκεντρα πέλματα στη θεμελίωση ήταν ο βασικός λόγος της κατάρρευσης. Τα πέλματα κατασκευάστηκαν έτσι για να μην χαλάσει ο αποχετευτικός αγωγός της διπλανής πολυκατοικίας. Μηχανικός, εργολάβος και αρχιτέκτονας καταδικάστηκαν.
Το τριώροφο που φαίνεται αριστερά είναι αυτό που υπάρχει και σήμερα στην Κ. Γεωργάκη 3.
Η σημερινή πολυκατοικία Κατακάλου 4-6 αριστερά
Το ναϊδριο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ανατολικά
Όταν βλέπαμε την οικιστική εξέλιξη στον αριθμό 98 της Βασ. Όλγας γωνία με Κατακάλου, (https://archive.saloni.ca/1519) είχαμε αναφερθεί στην ύπαρξη μιας μικρής εκκλησίας, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που δεν ήταν δυνατόν να την επαληθεύσουμε φωτογραφικά παρόλο που απεικονίζεται στο ρυμοτομικό του 1963. Όμως τελικά υπήρξε. Κατεδαφίστηκε το 1958 ή λίγο μετά.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Η καταγραφή της μικρής εκκλησίας στο ρυμοτομικό του 1963.
Η είδηση αναφέρεται στην κατεδάφιση του ναϋδρίου, που ήταν ιδιοκτησίας Άμποτ (θυμίζουμε ότι και το τεράστιο οικόπεδα δυτικά της Κατακάλου ήταν κι αυτό στην ιδιοκτησία της οικογένειας Άμποτ). Ο οικοπεδούχος είχε αποφασίσει να κτίσει πολυκατοικία, γι αυτό και οι διαμαρτυρίες κάποιων ενοριτών προς τον νομάρχη δεν μπορούσαν να εισακουστούν.
Κατά πάσα πιθανότητα πίσω από το μικρό καμπαναριό βλέπουμε και το πίσω μέρος της παλιάς κατοικίας στο 100 που κι αυτή το 1960 είχε δώσει την θέση της σε πολυκατοικία.
Μακεδονία 17/9/1958
Αναφέρεται ήδη το 1925 στον εμπορικό οδηγό Θεσσαλονίκης.
Η εκκλησία βρισκόταν πίσω από το ισόγειο μαγαζί στον αριθμό 98 και ίσως εμπόδιζε τις εργασίες για την ανέγερση πολυκατοικίας στο διπλανό κτίσμα.
Στην αεροφωτογραφία του Βαγγέλη Καβάλα του 1959-60 βλέπουμε να έχει ορθωθεί η πολυκατοικία Βασ. Όλγας 100, ενώ ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι εργασίες στο 98.