Saloni.ca Archive

Θολή αλλά σημαντική αυτή η φωτογραφία του 1917-1918 (από διαδικτυακή δημοπρασία) που μας δίνει από μια άλλη πλευρά ένα κτίριο που το ψάχναμε χρόνια για το “πρόπυλο” που φερόταν να απεικονίζει. Εκείνη η φωτό, αλλά και μία τρίτη που αποκάλυψε και την θέση του -ανατολικά της Ηφαιστίωνος, ανάμεσα Αγ. Δημητρίου και Κασσάνδρου- εδώ: https://www.facebook.com/204212503401724/photos/a.211295696026738/248731022283205/?type=3&theater

Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0TpiTah1zadGZFWg2EncJuJ6smy8pVTLpR6bBo8HZDahrcgKPHeSi879n9HFvej9Wl

Στην αεροφωτογραφία του 1918 (από το Χρονικό της Μεγάλης Πυρκαγιάς της Α. Γερόλυμπου) σημειώνεται με κίτρινο το κτίριο της αρχικής, η θέση του φωτογράφου και η Αγ. Δημητρίου.

Στην Αλεξανδρείας δύο σπίτια. Το πρώτο, μεσοπολεμικό, Αλεξανδρείας 49, έδωσε τη θέση του σε πολυκατοικία. Το δεύτερο, μεταπολεμικό μάλλον, Αλεξανδρείας 42 υφίσταται ακόμα.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0mc64xTDkzK4YZi8zknqCSLyrSUp4CGxrQD6GBwqsB2x5k6NgNyPCNEW3PN1xjG4Ql

Αλεξανδρείας 49 όπως ήταν το 1992.

Σημειωμένο στην αεροφωτογραφία του Βαγγέλη Καβάλα το 1959-60

Σε αεροφωτογραφία του 1939, από το βιβλίο του Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών. Εικονογραφία της συνοικίας των εξοχών (1885 – 1912)”

Σύμφωνα με την πράξη 2158 του 1966 ανήκει στον Νικόλαο Χριστοδούλου

Το άλλο σπίτι Αλεξανδρείας 42 όπως ήταν το 1992. Φαίνεται και τμήμα από το σπίτι που υπήρχε ακριβώς απέναντι.

Και όπως το κατέγραψε το Google το 2011

Αυτό και το ακριβώς πίσω απ αυτό υπάρχουν ακόμα. Πάλι από την αεροφωτογραφία του Βαγγ. Καβάλα του 1959-60

Η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου αποκαλύπτεται Λήψη από την πλατεία Εμπορίου της παλιάς εποχής αναδεικνύει ένα άγνωστο κομμάτι της Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην παλαιά ρυμοτομία ήταν ένας από τους πολυσύχναστους δρόμους της πόλης με μεγάλη εμπορική κίνηση. Ξεκινούσε από την παραλία στο σημερινό ύψος της Κατούνη και κατέληγε στην άνω πόλη, στην οδό Ολυμπιάδος. Καταργημένη πλέον, σήμερα τη φανταζόμαστε ως δυτική παράλληλη της Ίωνος Δραγούμη με κατάληξη την Παύλου Νιρβάνα.

Την πλατεία Εμπορίου την γνωρίσαμε προχθές από τη Μάρα Νικοπούλου εδώ: [https://archive.saloni.ca/2342]. Στη φωτογραφία βλέπουμε από διαφορετική γωνία το ΒΑ τμήμα της, την άνοδο της Μεγάλου Αλεξάνδρου προς την Εγνατία.

Η φωτογραφία εμφανίστηκε πριν μερικά χρόνια σε δημοπρασία, αναρτήθηκε στις ομόθεμες ομάδες και σήμερα φιλοξενείται στο αρχείο του Σπύρου Αλευρόπουλου. Η σημερινή τοποθέτηση συμπληρώνει ένα ακόμα κομμάτι στον χάρτη της χαμένης πόλης: https://saloni.ca/

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Lc6zZB4mkg9nn6TXh1VJvm1Fk2S1pfYmVD9YiVXGQzzXcmDgh9KGuBkBXvyearwSl

Η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου από το ύψος της Ιωάννου Τσιμισκή στο ανατολικό τμήμα της πλατείας Εμπορίου.

Η συσχέτιση. Την επιχρωματισμένη έκδοση της κάρτας αριστερά είδαμε προχθές από τη Μάρα Νικοπούλου.

Φωτογραφία από άλμπουμ που δημοπρατείται. Θέμα, το εντυπωσιακό κτίριο στο βόρειο τμήμα της Πλατείας Εμπορίου. Αριστερά βλέπουμε την άνοδο της Κατούνη που κατέληγε στη Φράγκων και δεξιά την άνοδο της Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Πηγή: Delcampe Item n° #1724343328

Δυο φωτογραφίες που έχουν αναρτηθεί αρκετές φορές στις σχετικές ομάδες και παραμένουν αταύτιστες, μία παράδοξη λεζάντα, μία συσχέτιση και η τοποθέτησή τους.

Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02M9tGPPLHkWNeUaWJ7up1d4qDoHK5njSShRRRidyuEFVpCkAhQREtbAMH4uH23WH8l

Χρονολογημένη στην πηγή [https://www.pop.culture.gouv.fr/] τον Μάρτιο του 1916, αυτή η φωτογραφία του Οπερατέρ Κ της Γαλλικής Στρατιάς (δηλαδή, του Gaston Cherau) περιγράφεται ως: «Θεσσαλονίκη. Στους δρόμους της πόλης. Μια πλατεία. Μπουγάδα στεγνώνει στα παράθυρα και στην πλατεία». Σε μια άλλη της εκδοχή -σε χαμηλότερη ανάλυση και λίγο κροπαρισμένη- έχει αναρτηθεί πολλές φορές στις ομάδες. Η λεζάντα της εκεί ήταν κάπως παράδοξη: «Κ046 (=ο παλιός κωδικός της φωτογραφίας) Μια πλατεία της Θεσσαλονίκης» έγραφε χειρόγραφα στα γαλλικά. «Δημόσια πλυντήρια της Θεσσαλονίκης», στα ελληνικά. Και φυσικά, σχολιαζόταν κυρίως γι’ αυτό, χωρίς ποτέ να αναγνωριστεί το σημείο λήψης της.

Μια άλλη γνωστή κάρτα της σειράς των επαγγελμάτων δρόμου έχει επίσης αναρτηθεί αρκετές φορές. Αταύτιστη κι αυτή. Παρά την εμφανή διαφορά στο ισόγειο του κτιρίου (εδώ καταστήματα με κεπέγκια, στην προηγούμενη δωμάτια με κάγκελα), η σύγκριση που ακολουθεί δεν αφήνει αμφιβολία ότι πρόκειται για το ίδιο σημείο:

Σημειώνουμε με κόκκινο μερικές μόνο από τις λεπτομέρειες του κτιρίου που είναι ίδιες -τα μπαλκόνια, τα παντζούρια, το μοτίβο στις γωνίες. Αλλά τα πιο σημαντικά στοιχεία σημειώνονται με πράσινο α) οι στέγες των χαμηλών σπιτιών και εκείνα τα 4 ξύλα (?) που εξέχουν και β) το στρογγυλό στο έδαφος της πλατείας. Αυτό το τελευταίο είναι που δίνει όνομα στην πλατεία των φωτογραφιών, κι έτσι η Πλατεία Ραβινείας αποκτά δύο εικόνες στη θέση της μίας που της στερήσαμε (Πλ. Εμπορίου https://archive.saloni.ca/2342 ).

Οι φωτογραφίες εκείνου του κομματιού του κέντρου πριν τη φωτιά είναι ελάχιστες -και πάντα το επίμαχο σημείο είναι στο όριο ή κρύβεται από κάτι. Εδώ όμως, ψηλά-ψηλά, το κτίριο διακρίνεται. Πλάι του ένα στενάκι (αδιέξοδο, όπως θα δούμε μετά) με χαμηλά σπίτια, μπροστά του η πλατεία με ένα στρογγυλό σημαδάκι. Θα μπορούσε να είναι σημάδι του επιχρωματισμού; Ναι, θα μπορούσε, αν δεν διακρινόταν και σε άλλη αεροφωτό… Με μπλε σημειώνονται η συναγωγή Ταλμούδ Τορά στο κέντρο του μεγάλου συγκροτήματος στα δεξιά, και στα αριστερά το Γιαχουντί Χαμάμ -το λουτρό στη Βασιλέως Ηρακλείου. Η μικρή οδός Πάικου το συνδέει, ας πούμε, με την πλατεία.

Σε απόσπασμα αεροφωτογραφίας μετά τη φωτιά, από την έκθεση «Θεσσαλονίκης Εμπόριον», σημειώνονται πάλι το λουτρό και η συναγωγή για προσανατολισμό. Στο πράσινο τετράγωνο το ίδιο στρογγυλό σημάδι στο κέντρο της πλατείας Ραβινείας. Λίγο πιο δεξιά, η θέση του καμένου πια σπιτιού. Η φωτογραφία πρέπει να έχει βγει αρκετούς μήνες μετά τη φωτιά, μιας και τα ερείπια έχουν καθαριστεί και φαίνεται να έχουν γίνει επισκευές σε μερικά κτίρια.

Στον χάρτη του 1919 που αποτυπώνει την εικόνα της πόλης πριν την φωτιά, βλέπουμε ότι το σημείο ανήκε στο οικοδομικό τετράγωνο 48, και αριστερά του υπήρχαν δυο αδιέξοδα. Ανατολικά του ήταν το πολύ μικρό «37» και μετά το τεράστιο «36», όπου και το συγκρότημα της Ταλμούδ Τορά. Για κανένα δεν υπάρχουν κτηματολογικά στοιχεία. Κατά Β. Δημητριάδη, εκείνο το κομμάτι του «48» και η πλ. Ραβινείας ανήκαν στην εβραϊκή συνοικία Κadi. Η ίδια η πλατεία παλιά λεγόταν Πλατεία Λόγχης (Kargi Meydani) ή/και Πλατεία Μύλου (Degirmen Meydani). Αναρωτιέμαι αν αυτό το «Μύλου» είχε κάποια σχέση με το στρογγυλό που εμφανίζεται στο κέντρο της. Κατά τα άλλα, ακριβώς στο σημείο που βλέπουμε το κτίριο των φωτογραφιών, ο Δημητριάδης στον χάρτη του (σ. 169) σημειώνει την ‘Μεγάλη Χάβρα’ (Buyuk Havrasi) . Στις περιγραφές του (σ. 170, 371,431) μπερδεύομαι κάπως με τις αναφορές του στις οδούς Μεγάλης Χάβρας, Πάικου/Κόβου, και πάντως αν η Μεγάλη Χάβρα είναι η Ταλμούδ Τορά, ξέρουμε με σιγουριά (και από φωτογραφικά στοιχεία) ότι βρισκόταν λίγο πιο ανατολικά στο οικ. τετρ. 36.

Άτυχοι όπως πάντα με την περιοχή, στο απόσπασμα αεροφωτογραφίας (πάλι από το https://www.pop.culture.gouv.fr και τους φωτογράφους της Γαλλικής Στρατιάς), κομμάτι του θέματος κρύβεται. Παρ’ όλ’ αυτά, σημειώνουμε την Συναγωγή (μπλε) και το κτίριο που εξετάζουμε (πράσινο). Δεν μπορώ να καταλάβω αν έχει σχήμα «Γ» ή κάτι στο κέντρο της στέγης (σοφίτα, θόλο) που το κάνει να φαίνεται έτσι. Μακάρι να βρεθούν κάποτε κτηματολογικά ή πιο καλά φωτογραφικά στοιχεία του σημείου για να βοηθήσουν να καταλάβουμε τι ήταν.

Το κτίριο είναι γνωστό. Η μοναδική φωτογραφία του κυκλοφορούσε σε διάφορες εκδοχές, μαυρόασπρη και επιχρωματισμένη, με την ίδια πάντα λεζάντα σε διάφορες γλώσσες. Η κυριολεκτική μετάφρασή της: Μια πλατεία στις παλιές γειτονιές. Δεν ξέρω αν αναφέρθηκε σε κάποιο βιβλίο ή πώς, πάντως αυτή η πλατεία κάποτε βαφτίστηκε Πλατεία Ραβινείας, συμπαρασύροντας και το κτίριο που αναφερόταν στις ομάδες ως «Ραβινεία». Σήμερα μετακομίζουμε τη φωτογραφία και ξαναβαφτίζουμε-την εικονιζόμενη πλατεία: Πλατεία Εμπορίου.

Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0TDsQdok5KEPauFfRpF659NXvcnACTBhUvFB3xwmati3omSUjWvVeVmjmANMccqdEl

Ο φωτογράφος βλέπει το παλιό οικοδομικό τετράγωνο 171 -μάλλον πιο κοντά σε τρίγωνο ήταν το σχήμα του. Στο κέντρο κάποιο ανώνυμο ως τώρα διώροφο εμπορικό χάνι με χαρακτηριστικό μακρόστενο φεγγίτη στη μέση και μια μικρή «επέκταση» προς τα δεξιά του, όπου και η οδός Μεγ. Αλεξάνδρου. Αριστερά του, η Κατούνη και το οικοδομικό τετράγωνο 388, που δεν άλλαξε και εκτείνεται μεταξύ Φράγκων, Ουγκώ, Εδέσσης και Κατούνη, φιλοξενώντας ακόμα μερικά από τα ωραιότερα και παλιότερα κτίρια της πόλης. Δυστυχώς, οι ταμπέλες δεν είναι αναγνώσιμες προς το παρόν για να διερευνήσουμε, μέσω αποδελτίωσης, αν το κτίριο είχε όνομα.

Στην αεροφωτογραφία (από το Α. Γερόλυμπου-Καραδήμου, το Χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς), σημειώνεται το οικοδομικό τετράγωνο, οι γύρω δρόμοι και μερικά κτιρια για προσανατολισμό. Η πράσινη βούλα είναι το επίμαχο κτίριο, το κόκκινο βέλος δείχνει τη θέση του φωτογράφου και το μπλε ένα ψηλό κτίριο με εγκιβωτισμένη στέγη στο δυτικό πεζοδρόμιο της Μεγ. Αλεξάνδρου.

Σε αεροφωτογραφία από άλλη γωνία, σημειώνεται η ‘επέκταση’ που κάνει το κτίριο προς τα δεξιά και τα μαγαζιά στην Μ. Αλεξάνδρου, το μακρόστενο κτίριο της Κατούνη και ξανά το ψηλό με την εγκιβωτισμένη στέγη.

Κι από ακόμη μια πλευρά, σε μια λήψη θολή απ’ τους καπνούς της φωτιάς. Το oικοδομικό τετράγωνο 171 δεν κάηκε -ή μάλλον, όχι εντελώς. Η σημερινή Πλατεία Εμπορίου ήταν στα όρια της πυρίκαυστου. Ωστόσο, το τετράγωνο αυτό ήταν από τα πρώτα που εξαφανίστηκαν, παρότι δεν εφαρμόστηκε το αρχικό σχέδιο Εμπράρ που επηρέαζε και τα εκτός πυρικαύστου τετράγωνα δυτικά και νότιά του -αυτά που σήμερα έχουν μισο-διασωθεί και τα γνωρίζουμε ως Λαδάδικα (άνω και κάτω). Το σχέδιο που εφαρμόστηκε στο σημείο είναι αυτό του Ρυμοτομικού 1921. Και στους δύο χάρτες δεξιά, σημειώνεται με πράσινο ολόκληρο το παλιό 171.

Το σημείο ήταν όριο και στην οθωμανική πόλη καθώς, σύμφωνα με τον Β. Δημητριάδη εκεί συναντούνταν 4 συνοικίες (Μalta Cedid, Αγορά, Τοp Hane και Istira) [βλ. σχημα δεξιά]. Και, το κυριότερο: στη σημερινή πλατεία Εμπορίου υψωνόταν η παλιά Πύλη του Γιαλού (Yali Kapi). Βλέποντάς την απεικόνισή της στον πολυσυζητημένο πίνακα του Salacca, δεν μπορούμε να μην σκεφτούμε ότι το επίμαχο κτίριο της αρχικής φωτογραφίας, χτίστηκε έτσι που να παραπέμπει κάπως στην Πύλη του Γιαλού, την λευκή πύλη στο κέντρο του αποσπάσματος του πίνακα που βάζουμε εδώ.

Δυστυχώς, δεν έχουμε λεπτομέρειες για τα οικόπεδα και τους ιδιοκτήτες του παλιού οικ. τετρ. 171 για να δούμε σε ποιον ανήκε και πότε τελικά γκρεμίστηκε το κτίριο της αρχικής. Αντλώντας, όμως, στοιχεία από την εργασία της Αναστασίας Βαλαβανίδου [Η ανοικοδόμηση ενός οικοδομικού τετραγώνου στο Φραγκομαχαλά της Θεσσαλονικης μέσα από τα αρχεία της πυρικαύστου, Αρχειακά Ανάλεκτα, τόμος 2] βλέπουμε ότι στη θέση του παλιού 171 αντιστοιχούν -περίπου- τα οικόπεδα 1, 2,10, 11 και 12 του νέου οικοδομικού τετραγώνου 135. Πάλι κατά προσέγγιση, τα πρασινίζουμε στο σχήμα και βλέπουμε ότι τρία από τα μεσοπολεμικά κτίρια διατηρούνται ακόμα. Στον φάκελο του «1» υπάρχει και το παλιότερο χρονολογικά συμβόλαιο όλου του νέου οικοδομικού τετραγώνου 135, ήδη από τις 6/2/1924. Στον ίδιο φάκελο, και σε αρκετούς ακόμα, υπάρχουν και αιτήσεις «έξωσης» όσων χρησιμοποιούσαν ακόμα τα παλιά κτίρια ή παραπήγματα προκειμένου να κατεδαφιστούν και να προχωρήσει η κατασκευή των νέων κτιρίων. Για αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο, δηλαδή το «10», δυστυχώς δεν υπάρχει κάτι σχετικό για να δούμε καλύτερα ημερομηνίες. Ωστόσο, και στο σχήμα και στη φωτογραφία (πάλι από την ίδια πηγή), διακρίνεται καθαρά ότι το νέο κτίριο διατήρησε την «λοξάδα» του παλιού όσον αφορά την σχέση του με το δυτικό πεζοδρόμιο της Κατούνη. Κάτι που μπορούμε να δούμε και με μια βόλτα εκεί. Βόλτα στην πλατεία Ραβινείας δεν μπορούμε να πάμε γιατί η πυρκαγιά και το νέο ρυμοτομικό την εξαφάνισαν ολοσχερώς. Με τη σημερινή μετακόμιση μπορεί να της στερήσαμε την μοναδική εικόνα της που (νομίζαμε ότι) είχαμε, αλλά ούτε αυτή θα μείνει παραπονεμένη. Μείνετε συντονισμένοι… 😊

Μια πυρκαγιά στη Λασκαράτου 25, τον Μάρτιο του 1961 και το παρασκήνιο της οικογένειας που ζούσε εκεί.

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0gpuuQ5hknaT43GvQm53h49wPJxUW1fSqknihTVb6jz4rVYiDkRDaabd3MAcNi8gkl

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ,29/3/1961, σελ. 3

Ο υπουργός Μάρκος Θεοδωρίδης, το 1935, στη βίλλα Μοδιάνο (σημ. Λαογραφικό Μουσείο)

Ο Μάρκος Θεοδωρίδης (1872-1952) γεννήθηκε στις Σέρρες, σπούδασε νομικά και εργάστηκε ως δικηγόρος στη Θεσσαλονίκη. Ήταν από διακεκριμένη οικογένεια των Σερρών, που συγγένευε με τις επιφανείς οικογένειες Οικονόμου και Χατζηλαζάρου. Συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα και ήταν συνεργάτης του Λάμπρου Κορομηλά στο Ελληνικό Προξενείο, όπου είχε μία θέση διερμηνέα. Πριν την απελευθέρωση είχε δικηγορικό γραφείο στη στοά Λομβάρδου και είχε φιλικές σχέσεις με τον τότε αρχιμηχανικό του Δήμου Μέτσκο Γιαρμολίνσκι [Miezcyslas Korczak Jiarmolinski (;;-1907)]. Εκλέχθηκε μεταξύ των προκρίτων της Ελληνικής κοινότητας το 1908 και ήταν επιλαχών το 1910. Το 1907 παντρεύτηκε την Ελένη Ρουμπέν-Γιαρμολινσκι, δηλ. τη χήρα του φίλου του Μέτσκο Γιαρμολίνσκι. Το 1920 άρχισε να πολιτεύεται με το Λαϊκό Κόμμα και εκλέχθηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης. Την περίοδο αυτή διετέλεσε, για λίγο, υπουργός Περίθαλψης (από 2 Μαρτίου μέχρι 3 Μαΐου 1922) της κυβέρνησης Γούναρη και το χρονικό διάστημα 9 Μαΐου-28 Αυγούστου 1922 της κυβέρνησης Πρωτοπαπαδάκη . Στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις των ετών 1926, 1935 και 1936 επανεκλέχθηκε με το Λαϊκό Κόμμα και χρημάτισε υπουργός Γεωργίας (από 19 Ιουλίου μέχρι 10 Οκτωβρίου 1935) και προσωρινά υπουργός Εξωτερικών στη κυβέρνηση Τσαλδάρη.

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από το Γιάννη Σιδηρόπουλο, στις ΠΦΘ, στις 6-8-2019]

Από αριστερά: ο Μέτσκο Γιαρμολίνσκι, ο Μάρκος Θεοδωρίδης και ο Αλφρέδος Άμποτ, πριν το 1907

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε στο βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΒΙΟΣ: ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ, ΦΑΑΘ, 2014, σελ. 35]

Δεξιά ο Μάρκος Θεοδωρίδης κι αριστερά ο Πέτρος Συνδίκας, στον περίγυρο του Ελληνικού Προξενείου Θεσσαλονίκης

[Η φωτογραφία από την ιστοσελίδα https://el.wikipedia.org/wiki/Μάρκος_Θεοδωρίδης ]

Η Ελένη Μάρκου Θεοδωρίδου (;;-1961) ήταν η «ενενηκοντούτις γραία» που αναφέρεται στη «Μακεδονία», τον Μάρτιο του 1961 στο περιστατικό της πυρκαγιάς. Πρόκειται για την Ελένη Ρουμπέν (Helene Roubin) που γεννήθηκε στη Σμύρνη με Γαλλική καταγωγή. Ο πατέρας της o Jacob Roubin, ήταν γιατρός. Παντρεύτηκε τη δεκαετία του 1890 τον Μέτσκο Γιαρμολίνσκι κι απέκτησαν 4 παιδιά. Δραστηριοποιήθηκε στο Τμήμα Γυναικών του Ερυθρού Σταυρού Θεσσαλονίκης και εκλέχθηκε πρόεδρος του στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Την ίδια περίοδο προσέφερε τις υπηρεσίες της ως αντιπρόεδρος του “Πατριωτικού Ιδρύματος»” Η μεγάλη της όμως συμβολή ήταν στο Άσυλο του Παιδιού, όπου ήταν πρόεδρός του από το 1926 μέχρι το 1941 και από το 1948 μέχρι το 1957. Με δική της πρωτοβουλία δημιουργήθηκε, το 1936, στο Άσυλο του Παιδιού μαιευτήριο για της άπορες μητέρες. Και επί προεδρίας της υλοποιήθηκε και καθιερώθηκε η ιδέα της Αγγελικής Φλόκα, ο φιλανθρωπικός χορός των Ανεμώνων, τη δεκαετία του 1950.

[Η φωτογραφία είναι από το λεύκωμα “Άσυλο του Παιδιού, 1919-2019. Εκατό Χρόνια Προσφοράς”]

Η Ελένη Μάρκου Θεοδωρίδου με τον Ι. Μεταξά την περίοδο της δικτατορίας

[Η φωτογραφία είναι από το λεύκωμα “Άσυλο του Παιδιού, 1919-2019. Εκατό Χρόνια Προσφοράς”]

Η Ελένη Μάρκου Θεοδωρίδου με τον Γεώργιο Β’ την περίοδο της δικτατορίας

[Η φωτογραφία είναι από το λεύκωμα “Άσυλο του Παιδιού, 1919-2019. Εκατό Χρόνια Προσφοράς”]

Το σπίτι της οικογένειας Μάρκου Θεοδωρίδου, πριν την πυρκαγιά του 1961

[Η φωτογραφία από το βιβλίο “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών”, του Β. Κολώνα, 2014, σελ. 328]

Το ίδιο σπίτι γύρω στο 1916, όταν ήταν ιδιοκτησία της οικογ. H. Schefelder, πρόξενος της Νορβηγίας

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από τον Giorgos Neogeorgis, ΠΦΘ, 5-10-2013]

Το εν λόγω σπίτι με τη γύρω περιοχή του, την ίδια περίοδο

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από τον David Bravos, ΠΦΘ, 7-6-20135]

Και στα μέσα της δεκαετίας του 1960, το σπίτι της οικ. Θεοδωρίδου

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από τον Γιώργο Παπαδόπουλο, ΠΦΘ, 11-11-2016]

Λήψη από τη διασταύρωση της Μοναστηρίου με Γενιτσών, σήμερα Γιαννιτσών από τη συμβολή τους με την οδό Ταντάλου στην παλαιά ρυμοτομία. Η φωτογραφία τοποθετείται εύκολα και συσχετίζεται με μια πανοραμική από ανάρτηση του Αλέξη Αθάνατου στις Π.Φ.Θ. που είχαμε δει εδώ: https://archive.saloni.ca/1213

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0q1sHDV3cGRN7EyBvntho5HH8ktTczNNoSEcyvpcT9LDcgfF1WKyqdaCnPveAa9VKl

Μοναστηρίου με Γενιτσών

Πηγή: Delcampe Item n° #1724343328

Στον κύκλο η θέση του φωτογράφου και το βέλος, η κατεύθυνση της λήψης.

Φωτογραφία που αναρτήθηκε πρόσφατα σε δημοπρασία αναδεικνύει τη γωνία της Αγίου Νικολάου με Πτολεμαίων πριν από την πυρκαγιά του 1917. Στη δεξιά γωνία βλέπουμε τμήμα από το πρόπυλο του ομώνυμου ναού με τη συνέχεια του υψηλού περίβολου στο βάθος. Στη σύγχρονη ρυμοτομία η Αγίου Νικολάου διευρύνθηκε και ονομάζεται Μητροπολίτου Γενναδίου. Πληροφορίες για την ιστορία του ναού στη δημοσίευση της Θάλειας Μαντοπούλου: “https://media.ems.gr/ekdoseis/makedonika/makedonika_29/ekd_pemk_29_Mantopoulou.pdf?fbclid=IwAR22uHOM6Skp3l-hEkmYSYTlLiB-iO3GkTU0r_XffE1DgGFUlAkZ1Gzr5-k"

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02KrrgQ9q7xfGtTVEu5u4R1mWoEMNtCoB3FrGWTSrbePMCQwvdy4jLLWWHpezZdXvRl

Οδός Αγίου Νικολάου με Πτολεμαίων Πηγή: Delcampe Item n° #1724343328

Η φωτογραφία συσχέτισης, λίγο πιο κάτω από την αρχική.

Η συσχέτιση.

Λίγο παραπάνω από την αρχική. Δεξιά βλέπουμε τον περίβολο του ναού και τις κάθετες καταργημένες οδούς Διονυσίου αριστερά και Προσφύγων δεξιά. Την φωτογραφία την είχαμε δει εδώ: https://archive.saloni.ca/756

Οι ρυμοτομήσεις περιόρισαν σημαντικά το μέγεθος του ναού.

Και λιγο πιο πάνω το 1991

Σημειωμένα τα οικοδομικά τετράγωνα στον χάρτη ρυμοτομίας του 1919, με τον ενάριθμο κύκλο, η θέση του φωτογράφου και το βέλος, η κατεύθυνση της λήψης.

Χαρακτηρίστηκε το 1992 ως διατηρητέα εξαιτίας των ιδιαίτερων μορφολογικών στοιχείων της όψης της (φουρούσια , ψευδομπαλώστρες, παραστάδες, υπέρθυρα φυτικά θέματα κ.λ.π.)

Πληροφορίες από https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82 και https://thessarchitecture.wordpress.com/2020/11/04/%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%85/

Οι φωτογραφίες είναι από το 1992

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0k1v3Jds5HS4VFt5dbxyH9EJG5MB1XDMsV6eXyT2x7tSZ4tarQu3a32CVeSePwdopl

Η καταργημένη οδός Χαμζά Βέη μετά την πυρκαγιά του 1917. Δεξιά βλέπουμε το γνωστό Hamza Bey τζαμί (Αλκαζάρ) και την άνοδό της από το ύψος της Εγνατίας η οποία στην παλαιά ρυμοτομία διέσχιζε μεγάλο τμήμα της πόλης και κατέληγε στη δυτική πλευρά της Πλατείας Διοικητηρίου. Σήμερα μπορούμε να τη φανταστούμε ως ανατολική παράλληλη της Ίωνος Δραγούμη με ένα μικρό τμήμα της οδού Ρέμπελου να τη θυμίζει. Πρωτοεμφανιζόμενη από δημοπρασία , έστω και στη φτωχή ανάλυση που βρέθηκε παρατηρούμε τις διαφορές στη νότια πρόσοψη του Hamza συγκρίνοντας το τότε με το σήμερα.

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid06HZLszSzNypEoYQAcHKFUckBLzPwHXgMwnK2mDN3vZXexGaDaN56dVmkZC8Y6jjNl

Οδός Χαμζά Βέη.

Πηγή: Delcempe Item n° #1724343328

Σύγκριση της νότιας πρόσοψης του Hamza Bey cami.