Πανοραμική φωτογραφία από τον μιναρέ του Χαμζά μπέη τζαμί
Πανοραμική φωτογραφία από τον μιναρέ του Χαμζά μπέη τζαμί (Hamza bey) προς το Διοικητήριο μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1917.
Συλλογή Κωνσταντίνου Νίγδελη
Εγνατίας 14 το ξενοδοχείο Ατλαντίς
Η μελέτη για το κτίριο έγινε το 1925 από τον Μανούσο. Προβλέπονταν τρεις όροφοι, κατασκευάστηκαν μόνον οι δύο.
Πηγές: Η μεταπτυχιακή εργασία “Τα ξενοδοχεία του Μεσοπολέμου στη Θεσσαλονίκη. Διαμόρφωση και σχολιασμός του φέροντος οργανισμού”, 2010 της Αθανασίας Τσιτλακίδου http://ikee.lib.auth.gr/record/125762/?ln=el Φωτογραφίες από την ιστοσελίδα του ξενοδοχείου http://www.atlantishotel.com.gr/ και από λήψεις πελατών στο Tripadvisor
Το Théophile Gautier στην Θεσσαλονίκη το καλοκαίρι του 1941
Η επιβλητική παρουσία του M/S Théophile Gautier στην Θεσσαλονίκη το καλοκαίρι του 1941
Για σχεδόν 4 μήνες ήταν το σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο στην παραλία για ντόπιους και ξένους με μήκος 130 και πλάτος 17 μέτρα
Το επιβατηγό πλοίο M/S “Théophile Gautier” καθελκύστηκε τον Ιούνιο του 1926 στην Δουνκέρκη της Γαλλίας. Στις 18 Ιανουαρίου 1927 εντάσσεται στον στόλο της Messageries Maritimes και με αυτό εγκαινιάζεται η μεσογειακή της ναυτιλιακή γραμμή από την Μασσαλία μέχρι την Κωνσταντινούπολη με πολλά ενδιάμεσα μεσογειακά λιμάνια.
Στις 27 Απριλίου 1937 το βρίσκουμε να κάνει δρομολόγια στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά μόνον για ένα χρόνο, έπειτα επιστρέφει στη γραμμή της Μεσογείου. Το 1940 λόγω έλλειψης καυσίμων παραμένει για ένα διάστημα στον Πειραιά, απ' όπου αποπλέει τον Σεπτέμβριο του 1940 για την Βηρυττό. Εκεί παραμένει εκτός λειτουργίας με διαταγές της βρετανικής διοίκησης. Λόγω βομβαρδισμών αναχωρεί για την Θεσσαλονίκη και φτάνει στις 19 Ιουνίου του 1941.
Παραμένει στην πόλη μέχρι τις 3 Οκτωβρίου του 1941. Με συνοδεία ενός γερμανικού και ενός ιταλικού πλοίου αναχωρεί φορτωμένο με καπνά για την Μασσαλία έχοντας ως πρώτο σταθμό τον Πειραιά. Δεν έφτασε ποτέ. Στις 4 Οκτωβρίου του 1941 εντοπίζεται από το βρετανικό υποβρύχιο HMS “Talisman” που το βυθίζει βορειοανατολικά της Κέας. Το κουφάρι του πλοίου βρίσκεται ακόμη εκεί.
Οι πληροφορίες από την ιστοσελίδα: https://www.grafasdiving.gr/shipwrecks/mv-theophile-gautier/
Με τα τεράστια γράμματα και την γαλλική σημαία στο πλάι.
Περίοπτο από παντού. Ακόμη και από το ύψος της Εγνατίας
Φωτογραφικό αναμνηστικό με το πλοίο
Ως πλοίο της μεσογειακής γραμμής φέρνει στον Πειραιά τον γνωστό μας στρατάρχη ντ Εσπεραί τον Δεκέμβριο του 1930
Καταχώριση της βύθισης του MS “Theophile Gautier”στο ημερολόγιο πολέμου του γερμανικού Ναυαρχείου Αιγαίου.
Από την ιστοσελίδα:
https://www.grafasdiving.gr/shipwrecks/mv-theophile-gautier/
Βορειοανατολικά της Κέας, 8 μίλια από την Μακρόνησο σε βάθος 100 περίπου μέτρων.
Από την ιστοσελίδα: https://www.grafasdiving.gr/shipwrecks/mv-theophile-gautier/
Λεωφόρος Ναυάρχου Κουντουριώτου 44, ένα μηχανουργείο
Το μηχανουργείο Μινασσιάν (Atelier Minassian) σε λήψη του χειριστή Jean Guiffrey του γαλλικού στρατού της Ανατολής την περίοδο του Α΄Π.Π. στην Κουντουριώτου μεταξύ της παλαιάς οδού Ναυμαχίας Έλλης (χάρτης ρυμοτομίας 1919) σημερινή Αξιού και της παράλληλης Φωκαίας. Στον χάρτη του Βασίλη Δημητριάδη η οδός Ναυμαχίας Έλλης αναφέρεται με το σημερινό της όνομα ως Αξιού ενώ η Φωκαίας απουσιάζει από το οικοδομικό τετράγωνο χωρίς να καταγράφεται η χάραξή της. Οι φωτογραφίες της εποχής έχουν διαφορετική άποψη και όπως φαίνεται υπήρχε ένα πέρασμα, μία πάροδος που ένωνε τις παράλληλες οδούς Κουντουριώτου και Αβέρωφ. Φυσικά πρόκειται για την οδό Φωκαίας η οποία ταυτίζεται με τη σημερινή. Ο προβληματισμός εγείρεται από την απουσία της στους χάρτες.
Για την κατασκευή του κτηρίου και την ίδρυση του μηχανουργείου δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες. Το μηχανουργείο με το όνομα “Αρχιμήδης ” των αδελφών Πουτού που είχαμε γνωρίσει από τον Νίκανδρο Καστανίδη εδώ: https://archive.saloni.ca/260 ταυτίζεται με το εν λόγω κτήριο. Φαίνεται να μεταβιβάστηκε η επιχείρηση, άγνωστο πότε και ίσως να συνδέεται με τη δυτική επέκταση του κτηρίου προς την οδό Αξιού πριν τη πυρκαγιά του 1917. Στην εφημερίδα Μακεδονία την άνοιξη του 1916 ο Θωμάς Πουτού και Σια διαφημίζει το μηχανουργείο του στον αριθμό 48 και σε διαφήμιση το 1920 έχει ήδη εξαγοράσει το μηχανουργείο Μινασσιάν αφού πλέον εκτελεί τις εργασίες του στους αριθμούς 44 και 48. Άρα εύκολα μπορούμε να υποθέσουμε ότι εξαγοράστηκε στο διάστημα μεταξύ 1916 – 1920. Το 1922 φαίνεται να μην υπάρχει δραστηριότητα των αδελφών στο 48 παρά μόνο στο 44. Το μηχανουργείο εξακολουθεί να υφίσταται το 1925 στη νέα του έδρα δηλ. στον αριθμό 44, διαφημιζόμενο σε εμπορικό οδηγό της πόλης.
Στάθης Ασλανίδης
Πηγή: https://www.pop.culture.gouv.fr/
Κωδικός τεκμηρίου: APOR069904
Τίτλος: Salonique. Prisonniers bulgares gardés par des Serbes et défilant sur le quai
Λεωφόρος Ναυάρχου Κουντουριώτου 44. Μηχανουργείο Μινασσιάν
Το μηχανουργείο “Αρχιμήδης” των αδελφών Πουτού.
Η συσχέτιση.
Ο Βασίλης Δημητριάδης στο βιβλίο του «Τοπογραφία της Θεσσαλονίκης κατά την εποχή της τουρκοκρατίας» αναφέρει την οδό Φωκαίας με δύο διαφορετικές τουρκικές ονομασίες. Στον χάρτη ως Rüsumat Caddesi και στη σελ. 202 ως Rüsumat Araliǧi = (Διαμέσου Τελωνείου). Πιθανόν τις ταυτίζει λόγω του κοινού λήμματος Rüsumat (=Τελωνείο, τελωνειακή διοίκηση) ή εκ παραδρομής και την τοποθετεί στο σημείο που καταγράφεται στον χάρτη ρυμοτομίας του 1919, η οδός Θράκης. Η αποδελτίωση αποθαρρύνει την πρόταση του συγγραφέα γιατί κατά την εποχή της μετονομασίας από τα τουρκικά στα ελληνικά, στη μικρή οδό Φωκαίας έχουν την έδρα τους πολλές επιχειρήσεις και γραφεία με κύρια δραστηριότητα τη ναυτιλία σε αντιδιαστολή με τα οικοδομικά τετράγωνα της οδού Θράκης που βλέπουμε στις φωτογραφίες να φιλοξενούν διοικητικά κτίρια και αποθήκες του λιμένα. Ίσως, η απουσία της χάραξης στο ρυμοτομικό του 1919 συνέβαλε στην καθοριστική απόφαση του ερευνητή για την μετατόπισή της προς τα δυτικά. Σήμερα, οι φωτογραφίες που διαθέτουμε καθιστούν εύκολο τον εντοπισμό και την ταύτισή της, η οποία παρά την απουσία κτηματολογικών διαγραμμάτων δεν φαίνεται να έχει αλλάξει από τότε.
Στην αεροφωτογραφία μπορούμε να δούμε το πέρασμα της οδού Φωκαίας από την Αβέρωφ στη Ναυάρχου Κουντουριώτου. Με κεραμιδί σημειώνουμε το μηχανουργείο Μινασσιάν, έπειτα Πουτού.
Από την έρευνα στην Journal de Salonique της Μάρας Νικοπούλου βρέθηκαν τα εξής:
Από τις αναφορές της JdS, μαθαίνουμε ότι το Μηχανουργείο Μινασσιάν υπάρχει -και είναι αρκετά γνωστό- ήδη από το 1901: «Εφιστούμε την προσοχή των ιθυνόντων στους δυο πελώριους σκύλους που εμποδίζουν την δίοδο των πεζών στο ύψος του Μηχανουργείου Μινασσιάν Εφέντη. ‘Ενας από αυτούς χτες δάγκωσε έναν νεαρό». Στις 6-10-1902, η JdS μάς ενημερώνει ότι ο κ. Μινασσιάν έφυγε για το εξωτερικό, και στις 13-11-1902 μαθαίνουμε περισσότερα: Ο κ. Μινασσιάν, διευθυντής του Μηχανουργείου Μινασσιάν, επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη μετά από το ταξίδι του ενός μήνα σε Γαλλία και Αγγλία όπου προμηθεύτηκε νέα μηχανήματα και εργαλεία, και έφυγε χθες για το Μοναστήρι για επαγγελματικούς λόγους. Σε συνδυασμό με ένα δημοσίευμα που θα δούμε πιο κάτω, αλλά και το γεγονός ότι τα έργα στο λιμάνι έχουν γίνει πρόσφατα, είναι αρκετά ασφαλές να συμπεράνουμε ότι αυτό το ταξίδι για ‘αναβάθμιση και προμήθειες’ κλπ, ας πούμε, συνδυάζεται κάπως με την έναρξη λειτουργίας του κτιρίου που είδαμε στην αρχική φωτογραφία, εκείνου στην Κουντουριώτου, δηλαδή. Το Μάιο του 1905 δημοσιεύεται ένα ενδιαφέρον ευχαριστήριο: Το Βουλγαρικό Γυμνάσιο ευχαριστεί δημόσια τους ιδιοκτήτες διαφόρων εργοστασίων και εργαστηρίων —Αφούς Αλλατίνη, Μοδιάνο-Φερνάντες & ΣΙΑ, τους Τόρες & ΣΙΑ, Μινασιάν και Εταιρεία Αεριόφωτος—που επέτρεψαν την επίσκεψη των μαθητών της 7ης τάξης. Οι μαθητές ενθουσιάστηκαν με τις επισκέψεις αυτές και έμαθαν πολλά για πράγματα που ως τώρα γνώριζαν μόνον θεωρητικά.
Και εδώ βλέπουμε ξανά το δημοσίευμα (το είχαμε δει και παλιότερα με άλλη αφορμή) που δείχνει ότι το μηχανουργείο Μινασσιάν ως τον Οκτώβριο του 1902 βρισκόταν στην παλιά του θέση στην Λ. Νίκης, και πιθανόν ήδη σχεδίαζε την μεταφορά του. Η JdS μας ενημερώνει ότι ο Κωνσταντινουπολίτης πολιτικός μηχανικός Δημητριάδης έχει έρθει για να χωρίσει σε οικόπεδα την έκταση 10 στρεμμάτων που ανήκει στους κληρονόμους του μακαρίτη Τζεβάντ Πασά και εκτείνεται από το ξενοδοχείο Ιμπεριάλ μέχρι το χυτήριο Μινασσιάν -εκεί, δηλαδή, που τότε ήταν η Ψαραγορά και μετά χτίστηκε το Σπλεντίτ. Η περιγραφή συγκεκριμένη.
Η επιβεβαίωση της παλιάς του θέσης έρχεται 8 χρόνια αργότερα, όταν ανακοινώνεται ότι ο Οίκος Πατέ αποφάσισε να ανοίξει στην Θεσσαλονίκη κινηματογράφο που θα προβάλει αποκλειστικά τα δικά του φιλμ. «Η αίθουσα θα κατασκευαστει ειδικά γι’ αυτόν τον σκοπό και θα βρίσκεται στην προκυμαία, στη θέση των παλαιών εγκαταστάσεως Μινασσιάν».
Δεξιά, μια δημοσίευση του 1909 που μπορεί να μην έχει σχέση με τους Μινασσιάν που εξετάζουμε. Μπορεί όμως και να έχει: Ο κ. Μινασσιάν είναι απασχολημένος στο παλιό θέατρο Tζούπιτερ με περίπλοκές εργασίες εγκατάστασης ενός συστήματος ομιλούντα κινηματογράφου. Δεν θα ήταν παράλογο να είναι κάποιος από το μηχανουργείο.
Η παλαιότερη αναφορά που έχει βρεθεί για τους αδερφούς Πουτού προς το παρόν είναι το 1916.
Το κτήριο του μηχανουργείου σε λεπτομέρεια κατοχικής φωτογραφίας από το αρχείο του Βαγγέλη Καβάλα.
Και άποψη του στενού τον Νοέμβριο του 1944. Κατω διακρίνονται βομβαρδισμένες αποθήκες.
Πάλι από το αρχείο Βαγγέλη Καβάλα
Σήμερα εδώ θα βλέπαμε το μηχανουργείο.
Το ξενοδοχείο Φλώρινα στην Εγνατία
Εγνατίας 12 Το ξενοδοχείο “Φλώρινα”
Στην εργασία της Κυριακής Τσιτουρίδου παρατίθεται φωτογραφία του ξενοδοχείου με την σημείωση ότι η θέση του είναι άγνωστη.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Πηγή: Κυριακή Τσιτουρίδου Ιστορικά Ξενοδοχεία Θεσσαλονίκης, από τα χάνια στα καταλύματα ευρωπαϊκών προδιαγραφών, ΑΠΘ 2020 https://ikee.lib.auth.gr/record/333468/files/TSITOURIDOU_KYRIAKI.pdf?fbclid=IwAR0-QJmnIpWsd7Y7_hd0Y7bi1XRStUSUOTS6f5weGHonGY5W_qFcoDYyy5k
Η φωτογραφία στην εργασία της Τσιτουρίδου προέρχεται από το βιβλίο του Κολώνα “Εκατό χρόνια φιλοξενίας, τα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης”
Από την επίσκεψη του Τίτο 7/3/1959. Το ξενοδοχείο Φλώρινα διακρίνεται με το βέλος. Μαζί με το ανατολικότερό του σήμερα είναι ο αριθμός 12 της Εγνατίας.
Η φωτογραφία είχε αναρτηθεί στις ΠΦΘ με προέλευση το Μουσείο Φωτογραφίας Βελιγραδίου
Στην μεσοπολεμική φωτογραφία μόλις διακρίνεται. Το δεύτερο μετά το ξενοδοχείο “Τα Βαλκάνια” που βρισκόταν στη γωνία Εγνατίας και Τανταλίδη.
Από τα ανατολικά τείχη
Μέρος της Θεσσαλονίκης από τα ανατολικά τείχη, στην αρχή του 20ου αιώνα [Από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου: Library of Congress, LC-USZ62-66142]
Νίκανδρος Καστανίδης
26ης Οκτωβρίου στο ύψος των Δικαστηρίων
Βρισκόμαστε στο ύψος σχεδόν των Δικαστηρίων κατά την κατοχή, σήμερα 26ης Οκτωβρίου στον αριθμό 28. Δεξιά η Ολυμπίου Διαμαντή, καταργημένη σήμερα.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Ο καραγωγέας εκμεταλλεύεται τις ράγες για να πάει πιο γρήγορα και πιο εύκολα.
Το σημείο λήψης από αεροφωτογραφία λίγο πριν τον πόλεμο. Οι δύο αποθήκες λίγο πιο πάνω και δεξιά φαίνονται και στην αρχική φωτο.
Η Ολυμπίου Διαμαντή σήμερα θα περνούσε μέσα από τα Δικαστήρια.
Το σημείο σε σύγχρονη, σχετικά, λήψη.
Εγνατίας 41, το ξενοδοχείο Moderne
Στην γωνία Εγνατία 41 (παλιά 47) με Συγγρού 17, το ξενοδοχείο Moderne
Σε μελέτη του 1920 (από τον πολιτ. μηχανικό Βασιλείου) προβλεπόταν διώροφη οικοδομή, όμως με την προσθήκη και του διπλανού οικοπέδου τροποποιήθηκαν τα σχέδια και οι μηχανικοί Ζαχαριάδης-Κοκορόπουλος ανεγείρουν κτίριο με τρεις ορόφους. Αρχικοί ιδιοκτήτες ήταν οι αδελφοί Ααρών και Ισαάκ Σακκή, την διεύθυνσή του ανέλαβαν οι αδελφοί Αθανασίου. Στην κατοχή στέγασε την γυναικεία μονάδα διαβιβάσεων. Η λειτουργία του διακόπηκε την δεκαετία του 1960. Το 1995 χαρακτηρίζεται από το υπουργείο Πολιτισμού ως “Ιστορικό Μνημείο”. Μετονομάζεται σε Kinissi Palace και ανοίγει την πόρτα του στους επισκέπτες της πόλης στις 30 Αυγούστου 2000 αλλά κλείνει με την πανδημία. Ξανάνοιξε ως Modern Luxury Hotel από τον επιχειρηματία Βασίλη Νικηφόρου.
Πηγές: Η μεταπτυχιακή εργασία “Τα ξενοδοχεία του Μεσοπολέμου στη Θεσσαλονίκη. Διαμόρφωση και σχολιασμός του φέροντος οργανισμού” της Αθανασίας Τσιτλακίδου http://ikee.lib.auth.gr/record/125762/?ln=el Η ιστοσελίδα του ξενοδοχείου https://www.modernluxuryhotel.com/xenodoxeio-thessaloniki.html
Σπύρος Αλευρόπουλος
Ως νεόκτιστο.
Τα εγκαίνιά του γίνονται στις 23 Αυγούστου 1925 και παρέστη το (χ)άι λάιφ της πόλεως. Το ρεπορτάζ για τα εγκαίνια είναι σχετικά αναλυτικό στην περιγραφή των χώρων και των ανέσεων. Τηλέφωνα, ασανσέρ, καλοριφέρ, λουτρό σε κάθε όροφο.
Σε ισόγειο μαγαζί κάτω από το ξενοδοχείο μπορεί κανείς να βρει την πασίγνωστη κολώνια Γεωργαντά.
Ανακαινίζεται το 1931
Μακεδονία 14-8-1931
Στο ισόγειο κατάστημα Σιμχά
Εγνατία ο δρόμος των ξενοδοχείων.
Λήψη του 1991 ήδη εγκαταλειμμένο από χρόνια.
Επάνω ως Kinissi hotel (από λήψεις επισκεπτών στο Tripadvisor), κάτω ως Modern Luxury Hotel από την ιστοσελίδα του ξενοδοχείου.
Η κλινική Κούφα Εγνατίας 39
Η κλινική Κούφα από την γωνία Ερμού με Καρόλου Ντήλ μεταφέρεται στο σημερινό αριθμό 39 της Εγνατίας. Το κτίριο της κλινικής στην Ερμού που είδαμε χθες ( https://archive.saloni.ca/2352) απαλλοτριώθηκε υπέρ ΟΤΕ.
Τα εγκαίνια της κλινικής το 1954, όταν μεταφέρεται στην Εγνατία στο ύψος της Συγγρού, στον αριθμό 39 (πληροφορίες από την εγγονή Ελισσάβετ Κούφα στις ΠΦΘ και από το αρχείο του εγγονού Κων/νου Κούφα).
Στο δημοσίευμα προφανώς εκ παραδρομής αναφέρεται Εγνατίας 30. Ο γιατρός είναι στο μέσο της φωτογραφίας με τα γυαλιά και το άσπρο κοστούμι.
Εγνατία 39. Η πρώτη μορφή του κτιρίου, υπήρχε όταν κτίστηκε δίπλα του το ξενοδοχείο Moderne, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1925.
Αργότερα πρέπει να προστέθηκε όροφος. Πολύ κοντινές λήψεις του δεν έχουμε προς το παρόν.
Και εδώ στην περίοδο της Κατοχής με το κόκκινο βέλος.
Όπως και εδώ στην άκρη δεξιά.
Το μέγαρο Κούφα στην γωνία Ερμού με Καρόλου Ντηλ
Ο Τομανάς αναφέρεται στην οικογένεια Κούφα. Ο Κωνσταντίνος Κούφας (ο παππούς;) ήταν έμπορος που δραστηριοποιούνταν στην πλατεία Εμπορίου και κατοικούσε προ πυρκαγιάς στη γειτονιά της Αγ. Θεοδώρας.
Ο Ξενοφών Παιονίδης το 1923 κτίζει ένα όμορφο κτίριο για λογαριασμό του Ιωάννη Κούφα στην γωνία Καρόλου Ντηλ με Ερμού 40 (τότε 50). Εκεί ο Ιωάννης Κούφας στεγάζει την οικογένειά του (σύζυγος Καλλιόπη και τα 8 παιδιά τους: Κωνσταντίνος, Γεώργιος, Λάζαρος, Μαριόλα, Αθηνά, Θεοδώρα, Δημήτριος και Αχιλλέας -πληροφορίες από Ισμήνη Ιωαννίδου στις ΠΦΘ). Ένα από τα παιδιά του, ο Κωνσταντίνος του Ιωάννη μεταβαίνει στη Βιέννη όπου σπουδάζει χειρούργος-γυναικολόγος. Επιστρέφει το 1929 και η κλινική του ανοίγει τον Ιανουάριο του 1930.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Λήψη του κτιρίου το 1959
Ο Νικόλαος Μέρτζος στην εργασία “Αρμάνοι Βλάχοι” γράφει ότι οι αδελφοί Κούφα κατάγονται από την Κλεισούρα.
Το 1914 ο Ιωάννης Κούφας αναφέρεται ως σύμβουλος του ναού της Αγίας Σοφίας..
Σε κατάλογο του 1922 επίσης αναφέρεται το όνομα του εμπόρου Ιωάννη Κούφα.
Υπάρχει κατάστημα πάνω στην Εγνατία, μεταξύ των οδών Ιωαννίδου και Σωκράτους ιδιοκτησίας Ιωαν. Κούφα. Είναι το 320/4 από την πράξη τακτοποίησης 296 του 1931.
Από την αρχειοθέτηση του Στάθη Ασλανίδη.
Μέσα του 1920 σε λήψη Λυκίδη. Ο δρόμος και η πλατεία υπό διαμόρφωση.
Λίγο αργότερα από την προηγούμενη. Δεντράκια στην Ερμού, αυτοκίνητα Ford στο ισόγειο, δεν φαίνεται ακόμη να έχει αρχίσει την λειτουργία της η κλινική.
Τον Νοέμβριο του 1929 αγγέλλεται ότι ο χειρούργος γυναικολόγος Κωνσταντίνος Κούφας ήρθε από την Βιέννη και σκοπεύει να ανοίξει κλινική.
Διαφημιστικό της κλινικής. Πρέπει να είναι με την έναρξη της λειτουργίας της. Ένα περίπτερο στην γωνία Καρόλου Ντηλ με Ερμού.
Δεξιά η πλευρά του κτιρίου από την Ερμού.
Από την Νέα Αλήθεια 25-1-1930 το πρώτο διαφημιστικό της κλινικής.
Λίγους μήνες αργότερα αναφέρεται ότι ο γιατρός χειρουργεί και στο Δημοτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.
Κατοχική λήψη
Η μοναδική έγχρωμη λήψη στα 1959 (από ανάρτηση Χρήστου Καββαδά).
Επίσης από την Σοφία Γαλάνη μια φωτογραφία με την εξοχική κατοικία της οικογένειας στην Αρετσού.