Saloni.ca Archive

Ομαδα ερευνας για την παλια Θεσσαλονικη

15 αξιόλογες κατοχικές φωτογραφίες από το Γερμανικό ebay. Φωτογραφίες των τελευταίων 3 μηνών που συνέχεια ανανεώνονται μια και οι Γερμανο-Ναζί μας είχαν κάτσει στο σβέρκο σαν “τουρίστες” από το 1941 μέχρι το 1944. Τώρα οι απόγονοι τους, χωρίς φόβο, τις βγάζουν από τα σεντούκια. Το “τουριστικό” βλέμμα είναι αυτό που επικρατεί, ωστόσο κάπου-κάπου προκύπτουν και κάποια διαμαντάκια. Ψηφιακή εποχή, ψάχνουν για συλλέκτες σε μακρινά μέρη, οπότε προσπαθούν να τους δελεάσουν με αξιοπρεπή απεικόνιση της πραμάτειας τους. Ελεύθερες όμως στο δίκτυο, υλικό πολύτιμο.

Βασικός σκοπός της ομάδας ήταν πάντα η αναγνώριση τοποθεσιών χαμένων στον χρόνο με την συγκριτική αντιπαράθεση φωτογραφιών. Προσπαθούμε κάπως να εμβαθύνουμε στην ιστορική περίοδο των διαδραματιζομένων στις εικόνες, είτε με πρωτογενή έρευνα αλλά κυρίως με συμβουλές από διδακτορικά και εργασίες. Ο διαδραστικός χάρτης προσπαθεί να εξυπηρετήσει αυτόν τον σκοπό. Μέσο για την ανάπλαση των πολλών μορφών της πόλης. Εξαιτίας πολλών παραγόντων – οθωμανική πόλη, πυρκαγιές, μεσοπολεμική ανοικοδόμηση, προσφυγιά, διωγμός των εβραίων κατοίκων της, εμφύλιος, η εθνικόφρων Ελλάς, το μπάχαλο της αναδιανομής περιουσιών και η καταστροφή της όποιας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της, ο νέος συντηρητισμός που επικρατεί σήμερα. Τοπιογραφία αλλά και υπενθύμιση ιστορικής μνήμης, τομέας που η πόλη δεν τα πάει καθόλου καλά. Κάποιοι θέλουν να τα σβήσουν και να τα ξεχάσουν όλα, δημιουργώντας ένα βολικό εθνικό παραμύθι.

Δ.Μ.

Facebook; https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid023uTPCmEGK178QXkoQR3c4s1L3ZALwZ4ZptjbwkccV4cxH7JRAiR8a2GVuqd7Wa9Ql?_rdc=1&_rdr

Γωνία Τσιμισκή με Βενιζέλου.

Στην Λεωφόρο Νίκης μπροστά στο Μεντιτερανέ.

Διαγώνιος, Παύλου Μελά, στα Ηλύσια.

Από τον Λευκό Πύργο. Πάντα περίοδος Κατοχής.

Άνω Πόλη προς το Λιμάνι.

Εγνατία.

Χαλκέων. Εγνατία. Κατοχή

Πλατεία Δικαστηρίων

Τραμ στην Καμάρα.

Οδός Ιταλίας 1. Κατοχή. Έδρα της περιβόητης μονάδας “510”. Εφιάλτης για όσους έπεφταν στα χέρια της.

Τα βασανιστήρια εδώ ήταν μεσαιωνικού τύπου. Η βαρβαρότητα των ανακρίσεων των Ναζί έδωσε στην μονάδα τον τίτλο Γκεστάπο της Βέρμαχτ.

Αναζητούσαμε την ταυτότητα του κτηρίου. Τώρα γνωρίζουμε πως ήταν παλιό εβραϊκό σπίτι. Αλλά κυρίως τόπος μαρτυρίου κατά την Κατοχή.

Περισσότερα εδώ http://farosthermaikou.blogspot.com/2017/10/510.html έρευνα του κου Σπύρου Κουζινόπουλου.

Δ.Μ.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid09y1AV8yrKxyCmKpx6ZR4mjbQBYkY78Hz7BQPrXXdiE4exeXbxwci431eDvp7Jo9fl?_rdc=1&_rdr

Οδός Ιταλίας 1. Κατοχή. Έδρα της περιβόητης ναζιστικής μονάδας της Βέρμαχτ. “510”. Όλα τα σπίτια της αριστερής μεριάς της οδού Ιταλίας μέχρι την Βασ. Όλγας. Περίοδος μεσοπολέμου. Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου) 1 το πρώτο κάτω αριστερά.

Η οδός Ιταλίας σε χάρτη της δεκαετίας του 40.

Το σπίτι των βασανιστηρίων της Κατοχής στην οδό Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου) υπήρχε από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

“510”. Εφιάλτης για όσους έπεφταν στα χέρια της. Τα βασανιστήρια εδώ ήταν μεσαιωνικού τύπου. Η βαρβαρότητα των ανακρίσεων των Ναζί έδωσε στην μονάδα τον τίτλο Γκεστάπο της Βέρμαχτ.

Σχόλιο της κ. Lilian Migkou

Είναι η σημερινή Μεγάλου Αλεξάνδρου 35 και η σημερινή 28ης Οκτωβρίου 1, που μέχρι το 1960 ήταν 28ης Οκτωβρίου 3. Για την ακρίβεια, αυτό που φαίνεται στην αρχική φωτογραφία σαν ένα κτήριο ήταν δύο ξεχωριστά σπίτια. Αυτό με τις σκεπές που αυλίζεται αριστερά ήταν το Ιταλίας 1 και αυτό που διακρίνεται δίπλα και μπροστά στην θάλασσα με την ταράτσα το Ιταλίας 3. Σχετικά με τις ταυτότητες των κτιρίων γνωρίζω πως το Ιταλίας 3, προπολεμικά ήταν ιδιοκτησία οικ. Αρμενίων και μεταπολεμικά ιδιοκτησία και μόνιμη κατοικία της οικ. Δ.Σ.Μίγκου.

Με θέα την πόλη. Από τα Γαλλικά κρατικά αρχεία. 1916 – 17.

Από την μία έχουμε τα ξένα αρχεία που απλόχερα προσφέρουν φωτογραφίες της παλιάς πόλης σε ποιότητα εξαιρετική κι από την άλλη την μίζερη συμπεριφορά κάποιων δικών μας. Δ.Μ.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02DMueDKsLkCMQjkV5s3hxYNANfd6Bs8KjqjRcuY5E47qYArxHiDtWAGenVWqLkdEnl?_rdc=1&_rdr

Η Μητρόπολη αριστερά.

Ακριβώς ευθεία η Πλατεία Ελευθερίας. Δεξιά το ξενοδοχείο Splendid.

Τα Μαυριτανικά Κιόσκια μπροστά απο την Πλατεία Ελευθερίας. Με τον Θερμαικό τοπίο στην ομίχλη.

Στο κέντρο ο μιναρές της Αγίας Σοφίας. Αριστερά του η Μητρόπολη. Στην Νίκης τα όμορφα σπίτια που κάηκαν στην μεγάλη πυρκαγιά.

Περιοχή της Ανάληψης., Φαίνεται και η εκκλησία πίσω από το ΜΙΕΤ.

Το παραθαλάσσιο “Οίκημα Νουριγιέ” που είδαμε χθες (κάτω από την σημαία του πλοίου). Στο βάθος το τζαμί των Ντονμέδων.

Άρχισε τη λειτουργία του το 1908 στο παραθαλάσσιο “οίκημα Νουριγιέ”, που ήταν πίσω από το κτίριο του ορφανοτροφείου Μέλισσα και παραδίπλα από τη σημερινή Σχολή Τυφλών. Αποτελούσε συνέχεια του αντίστοιχου σχολείου Θηλέων Γκιρώ (Guiraud), που στεγαζόταν μέχρι το 1906 στις Σχολές Γκιρώ, στην πλατεία Μακεδονομάχων, απέναντι από την Αχειροποίητο. To 1936 αγοράστηκε από τη “Γαλλική Λαϊκή Αποστολή” ένα μεγάλο τμήμα της βίλας του Κλέωνα Χατζηλαζάρου, όπου κτίστηκε το 1938-39 ένα νέο διδακτήριο στο οποίο στεγάστηκε το Γαλλικό σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Θηλέων. Δεν μακροημέρευσε όμως το σχολείο αυτό στο νέο διδακτήριο του, γιατί επιτάxθηκε λόγω πολέμου για να χρησιμοποιηθεί από ξένες υπηρεσίες, από τους Γερμανούς κατακτητές ως νοσοκομείο, από τους βρετανούς μετά την απελευθέρωση ως αρχηγείο κι από Επιτελείο της Στρατιάς της Καβάλας. Το 1959 αγοράστηκε από το “Ταμείο Ανεγέρσεως Διδακτηρίων Θεσσαλονίκης” όπου στεγάστηκε το Ε’ Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης.

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0tfSWDV5aNB1Qv1deDhQ8JHdnbSGKe6ZEEe4AkakqLJj8WhfVnWnbpbpWp5BDRTaul

Το Γαλλικό Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Θηλέων στο οίκημα Νουριγιέ, γύρω στο 1912

Το Γαλλικό Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Θηλέων στο οίκημα Νουριγιέ, το 1929

Το Γαλλικό Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Θηλέων στο οίκημα Νουριγιέ, το 1931

Η θέση του κτιρίου Νουριγιέ, το 1959-60

Η θέση του κτιρίου Νουριγιέ, το 1962

[Η φωτογραφιά αναρτήθηκε από την κα Ντέια Τακαρώνη στις ΠΦΘ, στις 3-9-2020]

Το Γαλλικό Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Θηλέων στην Κριεζώτου, το 1939

Το Γαλλικό Σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης Θηλέων στην Κριεζώτου, το 1939

Η θέση του σχολικού κτιρίου της Κριεζώτου, το 1965

Γαλακτοζαχαροπλαστείο, δίπλα στον πάγκο εφημερίδων της Διαγωνίου. Στενό το μαγαζάκι, 2 άτομα δεν χωρούσαν μαζί να περάσουν την είσοδο. Αριστερά το ψυγείο γεμάτο κεφίρ και θεσπέσιες τουλούμπες. Δεξιά 2-3 τραπεζάκια για να φας καθιστός.

Το “κεφίρ” αποτελεί παραδοσιακό ρόφημα στην Ανατολική Ευρώπη. Το έκανε δημοφιλές εδώ ο Ηλίας Παυλίδης από το Μπορζόμ της Ρωσίας.

Η φωτογραφία είναι της κας Lika Nakou Simeonidou. Έγινε κάποια προσπάθεια να βελτιωθεί μια και δεν υπάρχει (ως τώρα) γνωστή άλλη εικόνα του θρυλικού καταστήματος. Η διαφήμιση από πολιτιστικό περιοδικό της εποχής.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0sftPUgLM7hhdW7Bf5V7ScdtDAHNLjxJ9wgtJhFbL8BajCFiivqR49qkkXeRbw8uTl

“Κεφίρ”. Γαλακτοζαχαροπλαστείο σημείο αναφοράς για την πόλη. Δίπλα στον πάγκο εφημερίδων της Διαγωνίου.

ΚΕΦΙΡ. Διαφήμιση του γαλακτοζαχαροπλαστείου.

Το βιβλιοπωλείο “Μόλχο” μεταφέρθηκε στο Μέγαρο Κόφφα το 1940. Νωρίτερα ακριβώς στην ίδια θέση (1930-1940) ήταν τα πρώτα καταστήματα των “Λαμπρόπουλων”. Εκείνην την χρονιά, λίγο πριν τον πόλεμο, οι Λαμπρόπουλοι μετακόμισαν στο ιδιόκτητο γνωστό κτήριο, γωνία Τσιμισκή με Κομνηνών.

Σε αντιπαραβολή διαφήμιση με την πρόσοψη του Λαμπρόπουλου (1939), με κατοχική φωτογραφία της πρόσοψης του Μόλχο. Πρόκειται για το ίδιο κατάστημα.

Για τον Ασσαέλ. Το θέμα που εγείρεται είναι τουλάχιστον αστείο. Μια φωτογραφία που κυκλοφορεί πολλά χρόνια στο δίκτυο, υπήρχε σε δημοπρασία ελεύθερη, έγινε και εξώφυλλο βιβλίου το μακρινό 2015. Η ψηφιακή αναπαραγωγή της θα μπορούσε να γίνει πανεύκολα από τον οποιοδήποτε με την κάμερα του κινητού του σε ένα βιβλιοπωλείο.

Το βιβλίο με την φωτογραφία υπάρχει σε όλες τις ψηφιακές μορφές. Το “δανείζουν” μεταξύ άλλων και η πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη. Η δε φωτογραφία του εξωφύλλου υπάρχει σε δεκάδες αναρτήσεις διαφήμισης του βιβλίου. Εκεί δεν παραπονέθηκε κανείς. Με λίγα λόγια η φωτογραφία είναι πασίγνωστη και χιλιο-αναρτημένη. Τίποτα το σπάνιο.

Δεν υπάρχει η έκφραση “ανήκει ως γνωστό στο αρχείο μου”. Ποιός σου κατοχυρώνει αυτό το δικαίωμα και ποιός είναι υποχρεωμένος να το γνωρίζει ... αν ισχύει. Σε μια φωτογραφία απλή, που κάλλιστα θα μπορούσε να έχει αντίγραφα. Βάλε υδατογράφημα αν νομίζεις πως κατέχεις κάτι τόσο σπάνιο. Βρέθηκε ο μοναδικός “κληρονόμος” των χιτλερικών αρχείων για την πόλη. Σκόπιμα το κάνεις για να κάνεις κακό στην ομάδα, να δημιουργήσεις θόρυβο γύρω από το όνομα σου και να διαφημίσεις την πραμάτεια σου. Το να δηλώνεις επάγγελμα “συλλέκτης” είναι ότι πιο άχρηστο έχω ακούσει από αργόσχολο. Δεν σε ενδιαφέρει η πόλη είναι πασιφανές αλλά κρατάς και αρχαία κακία. Που κανονικά άλλοι έπρεπε να την έχουν.

Ξεκίνησες μια αντιδικία, εδώ και στην Άγνωστη, σε προέτρεψα να σταματήσεις, το συνέχισες και συνεχίζεις να βρίζεις. Έχεις και “συμμάχους”. Κάποιους από αυτούς τους ενδιαφέρει ο σκοταδισμός για τα δικά τους ιδιοτελή κίνητρα και συμφέροντα.

Δ.Μ.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0Cp7nYDsNMUPFyLR3aEexZZ98dKjhGBrMXp2yBSwJexGLZXGh3NatibLYiioMqjwkl

Νωρίτερα το βιβλιοπωλείο “Μόλχο ήταν απέναντι, Τσιμισκή 21.

Οδός 4ης Αυγούστου. Έτσι ονομαζόταν η οδός Αγίας Σοφίας επί Μεταξά. Εδώ παρέα με τον Βασιλέα. Τους βλέπουμε να σουλατσάρουν πάνω κάτω την οδό, από την Τσιμισκή μέχρι την Νίκης. Οι φωτογραφίες από το ξενοδοχείο “Αστόρια”.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02USZVnNuiEEpGMXaYc2M8XKEKsNWKE8pLjXFMh37EXHSPdVDirNB5ZPBWvjfWeHdel

Ο Μπόγιας. 2 αδέσποτα σκυλούδια μέσα στην κλούβα σε στωική στάση. Η απόχη πάνω από το αμάξι ... τέλη δεκαετίας του 20.

Πιθανότερα Θεσσαλονίκη. Η εξοχική τοποθεσία δεν έχει αναγνωριστεί ακόμα. Μπορεί κάπου στο Ντεπό. Το Λυσσιατρείο από το 1925 ήταν δίπλα στο Νοσοκομείο “Άγιος Δημήτριος”

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02QrqrFfmGdTB7M3bq19WuESM4tJmsDNiFaVVvFEnV41ZfVG2b3w4sFK7qtgEXS6xJl

Το Δημόσιο Λυσσιατρείο, δίπλα στο Νοσοκομείο “Άγιος Δημήτριος”

To 1928. Για γέλια και για κλάματα. Διασκέδασα πολύ διαβάζοντας αυτό το άρθρο. Αφορά την επέκταση του τραμ το 1928. Τότε είχε φτάσει μέχρι το Ιπποκράτειο. Οι κεντρικές γραμμές είχαν τροποποιηθεί λόγω του Νέου Σχεδίου Πόλης. Στην ουσία χιλιομετρικά ήταν λίγο μεγαλύτερο από αυτό της Οθωμανικής Περιόδου.

Μεταφέρετε τις υποσχέσεις των κυβερνήσεων για το ΤΡΑΜ στο σήμερα για το ΜΕΤΡΟ και ΜΠΙΓΚΟ. ΔΕΝ έγινε τίποτα. 1928 διαφημίζεται, αλλά μόνο από το 1952 μέχρι το 1957 έφτασε Χαριλάου (για να ξηλωθεί). Εδώ περιμένουμε ακόμα την Κεντρική Γραμμή. Μας δουλεύουν κανονικά.

Δ.Μ.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02yXJymM9j4FcnoRsfmrtudmYnmerQRovLodo7RRG2DbAvwHzxbKDs9eDRAaxEY3hNl

Το περίπτερο πίσω βρίσκεται στην γωνία με την οδό Καρόλου Ντηλ. Τσιμισκή. Μπροστά στον τότε κινηματογράφο Τιτάνια. 1950

Έξυπνη διαφήμιση της ταινίας “Κλέφτης Ποδηλάτων”, Ladri di biciclette, 1948, του Vittorio De Sica. Στο βάθος κοντά στην Πλατεία Αριστοτέλους το τραμ.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid029km1PsHDFTL2B719egdjQBBHeyBFiG6y1EVid792cTB5GrNTxaLAUKemtmRNPkytl