Saloni.ca Archive

Ali Eniss. Έμενε σχεδόν με βεβαιότητα στην σημερινή οδό Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη, πάνω από τον τότε λάκκο. Είναι αρκετές οι φωτογραφίες του από το συγκεκριμένο σημείο, μοιρασμένες χρονικά στα 12 χρόνια που έμεινε στην πόλη. Η υπόθεση έχει καλά τεκμηριωμένη βάση.

Ο Eniss ήταν ερασιτέχνης φωτογράφος και δραγουμάνος (διερμηνέας) στο τοπικό γερμανικό προξενείο την περίοδο 1900-1912. Η απόφαση του συλλέκτη Pierre de Gigord να χαρίσει στο Γαλλικό Εβραϊκό Μουσείο αδημοσίευτα αρνητικά από γυάλινες πλάκες του μας άνοιξε τα μάτια σε έναν χαμένο κόσμο και αποτελεί αναπάντεχο δώρο τεκμηρίωσης της ζωής της πόλης στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Απεικονίζει τα 12 τελευταία χρόνια της Οθωμανικής παρουσίας στην πόλη, τον πρόσφατο τότε κοσμοπολιτισμό της, τη ραγδαία ανάπτυξη (λιμάνι – σιδηρόδρομος – αστικές συγκοινωνίες), την ευφορία των κατοίκων της, που έβλεπαν με αισιοδοξία το μέλλον. Τότε η Θεσσαλονίκη ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου. Με τον σιδηρόδρομο μπορούσες να πεταχτείς στο Παρίσι, στη Βιέννη, ή στην Πόλη εύκολα.

Μέρος της συλλογής του Pierre de Gigord χρησιμοποίησε νωρίτερα στα βιβλία του ο Βασίλης Κολώνας. Λήψεις του Ali Eniss κι αυτές μπήκαν εδώ για μια ολοκληρωμένη εικόνα. Οι κάτοικοι της περιοχής της Αγίας Τριάδας, κυρίως από Παρασκευοπούλου μέχρι Καλλιδοπούλου βρίσκουν έναν γείτονα του προηγούμενου αιώνα.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0GSWVmionVrPDrjcFccnPgJhdPev24tXBtp1EXjWmy8SqksDm9YyfthUkEueiEtAXl?_rdc=1&_rdr

Σημερινή οδός Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη, πάνω από τον τότε λάκκο. Δεξιά η οδός Καραισκάκη.

Στο βάθος ο τρούλος της οικίας Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα δεν ήταν ακόμα έτοιμος.

Οδός Κολοκοτρώνη και ο λάκκος στην σημερινή Δελφών. 1911.

Η οικία Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα δεξιά. Ο περσικός κρεμμυδόσχημος τρούλος ήταν έτοιμος.

Ο λάκκος στην σημερινή οδό Αλβέρτου Ναρ. Κάποια σπίτια στην Καραισκάκη και δεξιά το Γενί Τζαμί. Η λήψη από την “Δελφών”.

Το Γενί τζαμί χωρίς ακόμα τον μιναρέ του. Η λήψη παραμένει από τον λάκκο.

Από τον λάκκο προς το Κεραμοποιείο Αλλατίνι.

Η οδός Κολοκοτρώνη από την Βασ. Όλγας.

Στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Μητροπολίτου Γενναδίου, βόρεια της Πλατείας Αριστοτέλους. Το συναρπαστικό και εξωτικό εσωτερικό του.

Κτίστηκε από τον Μουράτ τον Β' το 1444, 14 χρόνια μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης. Στην ανοικοδόμηση χρησιμοποιήθηκε οικοδομικό υλικό σε δεύτερη χρήση από επτά εκκλησίες. Ήταν το μεγαλύτερο και παλιότερο Οθωμανικό χαμάμ της πόλης χαρακτηριστικό δείγμα οθωμανικής αρχιτεκτονικής και από τα πρώτα κοσμικά κτίρια που έκτισαν. Λειτουργούσε μέχρι το 1968, αναστηλώθηκε τη δεκαετία του 80.

Ο χώρος φωτίζεται φυσικά με ανοίγματα που υπάρχουν στους τρούλους. Διέθετε ξεχωριστούς χώρους για άνδρες και γυναίκες. Η είσοδος για τους άντρες βρισκόταν στη νοτιοδυτική πλευρά του κτίσματος, μια δεύτερη, βορειότερα, πρόσφερε μεγαλύτερη διακριτικότητα για τις γυναίκες. Διέθετε τρεις κύριες αίθουσες (κρύα, χλιαρή, ζεστή), με πολλά μικρότερα διαμερίσματα και επιμέρους βοηθητικούς χώρους. Ο κεντρικός χώρος της θερμής περιοχής φιλοξενεί και τον μαρμάρινο πάγκο όπου οι θαμώνες απολάμβαναν το θεραπευτικό μασάζ. Ο Σουλτάνος είχε το δικό του ιδιωτικό δωμάτιο. Στον επάνω όροφο ήταν κάποτε τα αποδυτήρια και το κυλικείο. Σήμερα τα πάνω διαμερίσματα είναι κλειστά.

Μαζεμένες 15 από τις καλύτερες πρόσφατες φωτογραφήσεις του εσωτερικού των Λουτρών.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0fKjrzk6pyaY6sCizrsjGhPM6wD7pj1M94UwRSRXcGu6uZpTQi6ipk7Ej8FMkdRAwl?_rdc=1&_rdr

Δύο καρτ ποστάλ. Κρατικό Ωδείο, Πρώην Σερβικό Προξενείο, Θέατρο Διάνα, Γκρήν Παρκ.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02qMigVYBepiLpHCgRWEn6rFVcsYSmMC1Jb3CHb7xFtmjf7LTpaQJ9NYXM9U6dSCJWl?_rdc=1&_rdr

Κατά σειρά το Κρατικό Ωδείο, το κινηματοθέατρο ΔΙΑΝΑ το πρώην Σερβικό Προξενείο και στην αυλή του το αναψυκτήριο – θέατρο Γκρήν Παρκ.

Το στρογγυλό κτίσμα ήταν “γραφείο ενημέρωσης κοινού” του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Τα Χριστούγεννα έστηναν από έξω ΠΑΝΤΑ μια φάτνη οπότε για ένα μήνα ήταν παιδότοπος.

Αριστερά το κτίριο της Τοπικής Εφορίας Προσκόπων και μια μπασκέτα. Απέναντι αριστερά η Ηλεκτρική Εταιρεία.

Το στρογγυλό κτίσμα σε πρώτο πλάνο ήταν κτήριο “ενημέρωσης κοινού” του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Τα Χριστούγεννα έστηναν από έξω πάντα μια φάτνη οπότε για ένα μήνα ήταν παιδότοπος.

Το κτίριο της Τοπικής Εφορίας Προσκόπων. Έδρα της Σέρβικης Κυβέρνησης κατά τον Α΄ΠΠ. Από το 1920 μέχρι τον Β΄ΠΠ φιλοξένησε το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Βασ. Γεωργίου 41 τότε, σήμερα Βασ. Γεωργίου 1.

Οι Γάλλοι που κατασκεύασαν το κτίριο μέρες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το παραχώρησαν στους Σέρβους για τις ανάγκες της εξόριστης Σερβικής Κυβέρνησης. Φέρεται να φιλοξενούσε και το στρατιωτικό της επιτελείο. Μετά τον Α΄ΠΠ η θέση έμεινε γνωστή σαν η “Σερβική Λέσχη”.

Το Ωδείο αγόρασε το κτίριο το 1920 που όμως ήταν πολύ μικρό, ωστόσο παρέμεινε στον χώρο μέχρι τον Β'ΠΠ, πάνω από 20 χρόνια. Το 1945 το κτίριο παραχωρήθηκε στους πρόσκοπους. Εκεί που και σήμερα στεγάζεται η Τοπική Εφορία Προσκόπων.

Το Ωδείο μόλις μετά τον Β'Π πόλεμο στεγάστηκε στη γνωστή θέση της οικίας Μισραχή. Πριν πάει στη σερβική λέσχη, η έδρα του ήταν στην κλινική Μοδιάνο, Β. Γεωργίου 49 πάλι με την παλιά αρίθμηση. Πρώτη διεύθυνση του ωδείου το 1915, ήταν στην οδό Κερήμ Εφέντη, σημερινή Παρασκευοπούλου. Οι διευθύνσεις από αρθογραφία του 1931.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02tFuJaQqUg6QwdKZU3hDqTofMnC8ucYTZ3jLi6H77mYGzFusSWhDy2TWJq9C1xEdUl?_rdc=1&_rdr

1916. Το κτίριο της Τοπικής Εφορίας Προσκόπων. Τότε έδρα της Σέρβικης Κυβέρνησης. Βασ. Γεωργίου 41 παλιά, αργότερα Βασ. Γεωργίου 1.

Οι Γάλλοι που κατασκεύασαν το κτίριο μέρες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το παραχώρησαν στους Σέρβους για τις ανάγκες της τότε εξόριστης Σερβικής Κυβέρνησης. Φέρεται να φιλοξενούσε και το στρατιωτικό της επιτελείο. Μετά τον Α΄ΠΠ η θέση έμεινε γνωστή σαν η “Σερβική Λέσχη”.

Τοπική Εφορία Προσκόπων. Έδρα της Σέρβικης Κυβέρνησης κατά τον Α΄ΠΠ. Από το 1920 μέχρι τον Β΄ΠΠ φιλοξένησε το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Βασ. Γεωργίου 41 παλιά, σήμερα Βασ. Γεωργίου 1.

Οι διευθύνσεις του Ωδείου, από αρθογραφία του 1931. Πρώτη διεύθυνση του το 1915, ήταν στην οδό Κερήμ Εφέντη, σημερινή Παρασκευοπούλου.

Αγόρασε το κτίριο της σερβικής λέσχης το 1920 και παρέμεινε στον χώρο μέχρι τον Β'ΠΠ, πάνω από 20 χρόνια. Το 1945 το κτίριο παραχωρήθηκε στους πρόσκοπους.

Μόλις μετά τον Β'Π πόλεμο στεγάστηκε στη γνωστή θέση της οικίας Μισραχή. Πριν πάει στη σερβική λέσχη, η έδρα του ήταν στο κτίριο της τότε κλινικής Μοδιάνο, Β. Γεωργίου 49 με την παλιά αρίθμηση.

Μονοκατοικίες με όμορφους κήπους και ελεύθερους χώρους ολόγυρα, που σήμερα αντικαταστάθηκαν από άναρχα κτισμένες άχρωμες πολυκατοικίες.

Ο συνοικισμός Χαριλάου δημιουργήθηκε το 1920. Ο Επαμεινώνδας Χαρίλαος μαζί με άλλους επιχειρηματίες δημιούργησαν την “Πρώτη Οικοδομική Εταιρεία Θεσσαλονίκης” με πρόεδρο τον ίδιο. Το 1919 αγοράστηκε μια τεράστια έκταση από την Πυλαία μέχρι το Ντεπό, πριν την αναχώρηση των συμμαχικών στρατευμάτων του ΑΠΠ. Περιλάμβανε και τα κτίρια των εγκαταστάσεων τους, πρώην νοσοκομεία και στρατόπεδα των Γάλλων κυρίως.

Η έκταση ρυμοτομήθηκε και το 1920 κατασκευάστηκαν και διατέθηκαν οι πρώτες 160 ισόγειες κατοικίες γύρω από το παλιό στρατιωτικό γαλλικό νοσοκομείο. Τα σπίτια της συνοικίας Χαριλάου έγιναν ανάρπαστα από Θεσσαλονικείς, αλλά και Ρώσους εμιγκρέδες. Οι διωγμένοι αστοί, πρίγκιπες και αξιωματικοί του τσαρικού στρατού, μετά την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917, δημιούργησαν δυναμική παροικία με έντονο ρωσικό χρώμα.

Με τη μεγάλη ζήτηση κατοικίας, (πυρκαγιά – πρόσφυγες), τα επόμενα χρόνια πουλήθηκαν συνολικά 400 σπίτια. Οι ευρύχωροι δρόμοι, τα πάρκα και οι πλατείες, το σχετικά καλής ποιότητας αστικό δίκτυο, το νερό που ερχόταν απευθείας από τον Χορτιάτη, ο ηλεκτροφωτισμός, κατέστησαν την συνοικία ελκυστική.

Φωτογραφίες από αναρτήσεις της κας Anastasia Moraitou.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0ydUpd5dkapavPDzqnUwxpNoVt2WzvozgpVUT4QCYQxzC29jR4Y8Ta9kQ3kgit7Dil?_rdc=1&_rdr

Ίσως στην στροφή της Μαρτίου για Χαριλάου, σύμφωνα με σχόλιο στην ανάρτηση το facebook

Ερμού με Βενιζέλου. Δεξιά και διαγώνια η οδός Σπανδώνη. Το σημείο που δολοφονήθηκε ο Λαμπράκης.

Ξενοδοχείο “Κοσμοπολίτ”. Ερμού 23 & Σπανδώνη. Κτίστηκε το 1929, σε σχέδια του Γ. Καμπανέλλου για να στεγάσει το ξενοδοχείο. Ήταν ο τόπος διαμονής του Λαμπράκη πριν την δολοφονία του. Εκεί μπροστά δέχτηκε τα χτυπήματα των παρακρατικών.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02FijipdkAHeqduZym6sXh8NRVyC5XiwAELRM2fByRmwrpxQ7DTqpVi5rd3kBXVxpl?_rdc=1&_rdr

1958. Ξενοδοχείο “Κοσμοπολίτ”. Ερμού 23 & Σπανδώνη. Κτίστηκε το 1929, σε σχέδια του Γ. Καμπανέλλου για να στεγάσει το ξενοδοχείο.

Μεσοπόλεμος. Ερμού στην γωνία της με την Βενιζέλου.

Αριστερά το Ξενοδοχείο “Κοσμοπολίτ”. Ερμού 23 & Σπανδώνη. Κτίστηκε το 1929.

Βενιζέλου το 1928. Αριστερά το Μέγαρο Μαλλάχ, Βενιζέλου 21 & Ερμού. Δεξιά η αρχή της οδού Σπανδώνη.

Παλιά δερμάτινη βαλίτσα της οικογένειας της συζύγου του κ. Victor Pisante με διαφημιστικό του ξενοδοχείου

Ερμού με Βενιζέλου. Δεξιά και διαγώνια η οδός Σπανδώνη. Το σημείο που δολοφονήθηκε ο Λαμπράκης.

Στο ξενοδοχείο “Κοσμοπολίτ” έμενε τότε ο Λαμπράκης. Εκεί μπροστά δέχτηκε τα δολοφονικά χτυπήματα των παρακρατικών.

Βενιζέλου. Δεξιά η αρχή της οδού Σπανδώνη. 1956.

Πριν την δολοφονία

Λίγο μετά το δολοφονικό κτύπημα

Το μνημείο σήμερα

Δεσπόζει στο εμπορικό κέντρο της πόλης. Κτίστηκε το 1925 από τους Joseph Pleyber και Eli Hassid Fernandez για τους Πελοπίδα Σταμούλη & Αλέξανδρο Καραδήμου συνιδιοκτησία με τους Ασσέρ Μαλλάχ, Μπαρούχ, Φράγκο και Σία.

Έντονα τα εκλεκτικιστικά του στοιχεία, θύμιζε στην εποχή του Γαλλικά πολυκαταστήματα. Το πρώτο μεγάλο εμπορικό πολυκατάστημα σε Ευρωπαϊκά πρότυπα μετά την πυρκαγιά. Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 1983.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0MamADCzHsmtp2nHc9y5Ht2QgyeqVPNWZWct4yLzVY3Cyr6Evht3soLpDXtcYjhrdl?_rdc=1&_rdr

1. Μέγαρο Μαλλάχ και Ερμείον υπό κατασκευή. Βενιζέλου 21 & Ερμού.

Μέγαρο Μαλλάχ.

Η Φράγκο και Σία συνιδιοκτήτρια του κτιρίου ήταν υφασματεμπορική επιχείρηση με εταίρους τους Σολομών Χαΐμ Μπαρούχ, Τσιλιμπών Γιουδά Φράγκο, Λέων Βενιαμίν Μπαρούχ, Μωύς Μωυσή Νταν Λεβή, Μπενβενίστε Μερκάδο Αλβάλλα, Αβραάμ Χαΐμ Ναχμίας, Ασσέρ Ιακώβ Μαλλάχ, Μορδοχάι Αβραάμ Μπεναδών και Ααρών Μωύς Μαλλάχ.

Αριστερά το Μέγαρο Μαλλάχ, Βενιζέλου 21. Απρίλιος του 1960

Μέγαρο Μαλλάχ λήψη από την οδό Ερμού.

Φωτογραφία του 1929. Αριστερά η Στοά Καράσσο.

Μέγαρο Μαλλάχ. Κτίστηκε το 1925 από τους Joseph Pleyber και Eli Hassid Fernandez.

Στο ισόγειο έξι καταστήματα, σε κάθε όροφο επτά γραφεία. Εμπορικό μέγαρο στεγάζει μόνο επιχειρήσεις. Το πρώτο μεγάλο εμπορικό πολυκατάστημα σε Ευρωπαϊκά πρότυπα μετά την πυρκαγιά.

Β.Ι.Λ.Κ.Α. (Βιομηχανία Ιούτης Λινού Καννάβεως ΑΕ). Από το 1950. 26ης Οκτωβρίου 58-60. Πρώην Νηματουργείο “Τόρρες”.

Το 1886 δημιουργήθηκε το εργοστάσιο παραγωγής υφασμάτων Torres & Cie. Οι μέτοχοι της επιχείρησης Ε.Α.Torres, Ε. και L. Misrachi και D. Fernandez, ήταν συγχρόνως μέλη του βιομηχανικού ομίλου Αλλατίνι. Από το 1904 η επιχείρηση μετατράπηκε σε Α.Ε. με την επωνυμία Societe Anonyme Ottomane Nouvelle Filature de Salonique. Το 1908 το εργοστάσιο κάηκε. Ξανακτίστηκε και επαναλειτούργησε το 1909 με βελτιωμένες εγκαταστάσεις. Οι 60 αργαλειοί του παρήγαγαν ημερησίως 10.000 μ. χονδρό καννάβινο ύφασμα με πρώτη ύλη ακατέργαστες ίνες κάνναβης.

Προμήθευε την Commercial Company of Salonika Ltd. ύφασμα, που χρησίμευε στη συσκευασία των δεμάτων του καπνού. Επίσης τον μύλο Allatini με σάκους. Έτσι εξασφάλιζε τη διάθεση μεγάλου μέρους της παραγωγής του. Απασχολούσε περί τους 350 – 400 εργάτες. Το 1919 η βιομηχανία πέρασε στην ιδιοκτησία των Πιερράκου – Οικονομόπουλου. Το εργοστάσιο θεωρούνταν από τα καλύτερα στο είδος του και διατηρήθηκε με καλούς δείκτες παραγωγής ως το 1940, όταν οι εγκαταστάσεις του καταστράφηκαν από βομβαρδισμό ιταλικών αεροπλάνων. Το 1942 το κατεστραμμένο υφαντουργείο, πουλήθηκε στο βιομήχανο Αλέξανδρο Μιχαηλίδη, ο οποίος έχτισε νέες εγκαταστάσεις και από το 1950, συνέχισε να παράγει τα ίδια προϊόντα. Η επιχείρηση ονομάστηκε ΒΙΛΚΑ (συντομογραφία των λέξεων Βιομηχανία Ιούτης, Λινού και Καννάβεως).

Το εργοστάσιο συνέχισε την παράδοση της πόλης στην επεξεργασία φυτικών ινών και κατασκευή ανθεκτικών υφασμάτων. Τελευταία κατασκεύαζε τσουβάλια από γιούτα, λινάτσες και σπάγκους από κάνναβη. Τη δεκαετία του '70 παρήγαγε και ακρυλικά νήματα καθώς και κουβέρτες. Όμως με την εμφάνιση των πλαστικών ινών, η παραγωγή της ΒΙΛΚΑ άρχισε να φθίνει και το 1980 χρεοκόπησε, το 1988 σταμάτησε να λειτουργεί.

Ο επιχειρηματίας Πέτρος Μουρατίδης αγόρασε το χώρο και αποφάσισε να τον διαμορφώσει σε πολυχώρο με καφέ, αίθουσες τέχνης, καταστήματα, γυμναστήριο, club, bar, εστιατόρια. Έτσι μέσα στη δεκαετία του 2000 απέναντι από τον ΜΥΛΟ άνοιξε και το ΒΙΛΚΑ. Οι χώροι του μετατράπηκαν σε μπουζούκια, γκαλερί, μεξικάνικο εστιατόριο, τηλεοπτικά στούντιο, χώρους για παιχνίδι, paintball και άθληση. Μετά την κρίση σταδιακά άρχισε να εγκαταλείπεται. Άγρια βλάστηση, σκουριά, εγκαταλελειμμένοι τεράστιοι φοίνικες είναι αυτό που απέμεινε από χώρους που κάποτε έσφυζαν από ζωή. Κατάφερε να μετατραπεί σε χώρο πολιτισμού και μαζικής διασκέδασης και να εγκαταλειφθεί στην συνέχεια άδοξα.

Το οικόπεδο της ΒΙΛΚΑ καταλαμβάνει 7.177,25 τ.μ. Η αρχική έκταση του ήταν μεγαλύτερη, Συμπεριλάμβανε μέρος της οδού 26ης Οκτωβρίου. Σήμερα, περιβάλλεται από τις οδούς Κεφαλληνίας, Γεωργίου Ανδρέου, Πηγάσου και 26ης Οκτωβρίου.

Για το πρώην Νηματουργείο “Τόρρες” άντληση στοιχείων από https://vidarchives.gr/reports/2013_03_776 ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑΣ Δημήτρης Βάις

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid034ryCBV7ArayrsqjwDZRRmn8B6sPUG7NS8mJYiAeMr75kG7jAqDqGyyhFELR6kciAl

Β.Ι.Λ.Κ.Α. (Βιομηχανία Ιούτης Λινού Καννάβεως ΑΕ). Από το 1950. 26ης Οκτωβρίου 58-60. 1960 η διαφήμιση. Τα γραφεία της ΒΙΛΚΑ ήταν τότε στην οδό Ρογκότη.

Το εργοστάσιο δημιουργήθηκε το 1886 από τους Torres & Cie.

Την δεκαετία του 2000 απέναντι από τον ΜΥΛΟ άνοιξε και το ΒΙΛΚΑ.

Σήμερα βρίσκεται στην απόλυτη εγκατάλειψη. Άγρια βλάστηση, σκουριά, εγκαταλελειμμένοι τεράστιοι φοίνικες αυτό που απέμεινε ...

ΒΙΛΚΑ. Κατάφερε να μετατραπεί σε χώρο πολιτισμού και μαζικής διασκέδασης και να εγκαταλειφθεί στην συνέχεια άδοξα.

Το οικόπεδο της ΒΙΛΚΑ καταλαμβάνει 7.177,25 τ.μ. Η αρχική έκταση του ήταν μεγαλύτερη. Συμπεριλάμβανε μέρος της οδού 26ης Οκτωβρίου. Σήμερα, περιβάλλεται από τις οδούς Κεφαλληνίας, Γεωργίου Ανδρέου, Πηγάσου και 26ης Οκτωβρίου.

ΒΙΛΚΑ στην απόλυτη εγκατάλειψη. Η είσοδος από την οδό Γεωργίου Ανδρέου.

Οδός Οίκων ανοχής σήμερα.

ΒΙΛΚΑ. Η είσοδος από την οδό 26ης Οκτωβρίου.

Το 1886 δημιουργήθηκε εδώ το Νηματουργείο και Εργοστάσιο παραγωγής υφασμάτων “Τόρρες”.

Στον χάρτη ρυμοτομίας της πόλης το 1919, πριν η πυρκαγιά του 1917 επιφέρει ριζικές μεταβολές στον πολεοδομικό ιστό, υπήρχε η οδός Τσιμισκή, ένας από τους μεγάλους εμπορικούς δρόμους της πόλης. Το δυτικό της κομμάτι, μέσα στην καρδιά της αγοράς με τα πολυάριθμα χάνια και τα κοινοτικά καταστήματα του Αγίου Μηνά και της στοάς του βρισκόταν παράλληλα και βόρεια της σημερινής ομώνυμης οδού. Στον επανασχεδιασμό καταργήθηκε και μόνο ένα μικρό της τμήμα παρέμεινε να μας τη θυμίζει, η σημερινή οδός Αγίου Μηνά.

Ο φωτογράφος μέσα από μια σπάνια λήψη αναδεικνύει το τμήμα πριν τη σημερινή πλατεία Εμπορίου. Ο δυτικός προσανατολισμός μας προσφέρει τις προσόψεις των κτιρίων στο νότιο μέτωπο κοντά στην αρχή της οδού. Τα φορτωμένα γαϊδουράκια, αγαπημένο θέμα των φωτογράφων, εντυπωσιάζουν και αποθανατίζονται. Μια φωτεινή πόλη, δραστήρια με τους ανθρώπους να χαμογελούν στον φακό. Τίποτα δεν θυμίζει ότι βρισκόμαστε στα μέσα του Μεγάλου Πολέμου (Α΄Π.Π.)

Η φωτογραφία βρίσκεται στη συλλογή του Bernard Maurice “A Joseph Pigassou de Paul Albarel”, απόγονου του Joseph Pigassou, ιατρού, στρατευμένου στην υπηρεσία της Γαλλικής Στρατιάς της Ανατολής και ερασιτέχνη φωτογράφου με την τοπογραφική πληροφορία “Gumendjé?” δηλαδή “Γουμένισσα;“και με κωδικό αναφοράς AD11O28Dv0761618. Σήμερα, η συλλογή είναι ιδιοκτησία της “Médiathèque du Grand Narbonne”.

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0bUwsix3ahmV8vDfWQa5p8mTGtKbNRdFruPZ77TSTcDsbyPtJCnj69DmMbn3yP2vxl

Η λήψη από τον μιναρέ του Hamza Bey ταυτίζει τα κτίρια που βλέπουμε στην αναζητούμενη και την τοποθετεί στην παλαιά οδό Ιωάννου Τσιμισκή. Η χρονική διαφορά των δύο φωτογραφιών και οι φθορές που υπέστησαν τα κτίρια από την καταστροφική πυρκαγιά δεν προβληματίζουν δίνοντας λύση στη συσχέτιση των αρχιτεκτονικών λεπτομερειών και στις μεταξύ τους γεωμετρικές σχέσεις, όγκων και παραθύρων.

Η λήψη από το ύψος της παλαιάς καταργημένης οδού Συναγωγής. Δεξιά, δεν φαίνεται η νότια είσοδος από τη στοά του Αγίου Μηνά με τον φακό να προσπερνά την Πλατεία Εμπορίου και να τερματίζει αμυδρά στην Εδέσσης με Βίκτωρος Ουγκώ. Το παλαιό οικοδομικό τετράγωνο 174 έχει υποστεί σημαντική μεταβολή με την απόφαση της ρυμοτόμησης για τη διάνοιξη της Ίωνος Δραγούμη και τα κτίρια που βλέπουμε πλέον να ανήκουν στο παρελθόν και σχεδόν στο σύνολό τους, στο νέο οδόστρωμα. Στον κίτρινο κύκλο η θέση του φωτογράφου και με το βέλος η κατεύθυνση της λήψης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02vPrP9KhmpNmnDGgsERXjz5mBCs2jqvrzeKRyS9UpyDKZmV6RUJjV2TtFdg5FikVwl