Saloni.ca Archive

Εγνατίας 27 ένα ξενοδοχείο με σχεδόν ομώνυμες ονομασίες. “Ίλιον”, τουλάχιστον μέχρι και την δεκαετία του 1960, “Ilios” σήμερα. Με άδεια του 1931 οι μηχανικοί Τζώνης και Παλαιολόγος έκτισαν για τον Κοσμά Κοτσαλάκη ένα τριώροφο.

Το 1954 με νέα οικοδομική άδεια, προστίθεται τέταρτος όροφος, αρμονικά ως προς την αρχιτεκτονική και στην συμπληρωματική πολυκατοικία που σχηματίζει το ημικύκλιο επί της μικρής πλατείας Κολόμβου. Η συμπληρωματική αυτή πολυκατοικία έχει είσοδο από την οδό Αντιγονιδών. Κάποια στιγμή την δεκαετία του 60 προστίθενται ακόμη τρεις όροφοι, ο τελευταίος σε εσοχή. Εκεί είναι αισθητή η διαφοροποίηση στις δυο πολυκατοικίες.

πηγή ιστορικών πληροφοριών: “Τα ξενοδοχεία του Μεσοπολέμου στη Θεσσαλονίκη. Διαμόρφωση και σχολιασμός του φέροντος οργανισμού”, 2010 της Αθανασίας Τσιτλακίδου http://ikee.lib.auth.gr/record/125762/?ln=el

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid03Vy5E9a1K3y35Peak4quAHsk8VTqABGAFuL5BGEthFRRkUDtcRaiwdMWVJCXvWL9l

Η χρήση στα δύο κτίσματα φαίνεται να είναι παρόμοια. Αλλά έτσι κι αλλιώς κατά την κατοχή το ξενοδοχείο ήταν επιταγμένο από τις κατοχικές δυνάμεις

Από την Εγνατία εμφανής η ονομασία του ξενοδοχείου επάνω αριστερά.

Κάτω από το ξενοδοχείο το εστιατόριο Ηλύσια. Από ανάρτηση στις ΠΦΘ.

Προς τα τέλη του 1960 οι εργασίες για την προσθήκη των επιπλέον ορόφων. Από το βιβλίο “Η χαμένη Εγνατία της Θεσσαλονίκης” των Αναστασιάδη-Χεκίμογλου

Εδώ φαίνεται ότι η διαφοροποίηση των δύο κτιρίων άρχισε από την προσθήκη του 4ου ορόφου το 1954. Στον αντίστοιχο όροφο του συμπληρωματικού κτιρίου διαφοροποιούνται οι διαστάσεις των κουφωμάτων, καθώς και τα κάγκελα των μπαλκονιών. Κάποια στιγμή και το μπαλκόνι του πρώτου ορόφου στο εσωτερικό της Κολόμβου αντικατέστησε το κτιστό κάγκελο με μεταλλικό.

Πριν 80 χρόνια ο γερμανός ένοικος του ξενοδοχείου έβλεπε συγκεντρώσεις και πορείες κρατουμένων.

Στην λήψη του 1991 οι διαβρώσεις ήταν εμφανείς. Άλλο τόσο όμως εμφανής είναι και η όμορφη αρχιτεκτονική του έτσι όπως υψώνεται το κτίριο που είναι δίπλα από το ξενοδοχείο.

Από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης αναδημοσιεύουμε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο και τις συνοδευτικές φωτογραφίες για τους επιτύμβιους βωμούς της Πυλαίας.

“Ιστορίες της πόλης... “Το μυστήριο των έξι επιτύμβιων βωμών της Πυλαίας”

Στις 18 Ιανουαρίου 1916, εργάτες του αγγλικού στρατεύματος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, κατασκευάζοντας στην περιοχή «Ρίγανη» τον δρόμο που οδηγούσε προς τον Χορτιάτη, εντόπισαν σε παρακείμενο ρέμα, 400 μ. ΝΔ του μικρού τότε οικισμού της Πυλαίας, έξι μαρμάρινους επιτύμβιους βωμούς ρωμαϊκών χρόνων.

Ειδοποιήθηκε η αστυνομία και η Εφορεία Αρχαιοτήτων, οι βωμοί ανασύρθηκαν και τοποθετήθηκαν προσωρινά στο δημοτικό σχολείο, καθώς, λόγω του μεγάλου βάρους τους, δεν ήταν δυνατή η μεταφορά τους στη Θεσσαλονίκη. Στην πίσω σελίδα της αναφοράς του αστυνόμου της Πυλαίας, αναγράφεται: «δυσχερής η μεταφορά αυτών, η πλαξ ζυγίζει οκάδας 1000». Οι βωμοί παρέμειναν στο σχολείο μέχρι το 1963, οπότε μεταφέρθηκαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Πρώτος ο φιλάρχαιος γυμνασιάρχης Χ. Γ. Γουγούσης δημοσίευσε τους βωμούς στις 2 και στις 7 Φεβρουαρίου 1916 στις εφημερίδες «Νέα Αλήθεια» και «Μακεδονία». Οι βωμοί έχουν παρόμοιες διαστάσεις (1,20-1,50 μ. ύψος, 0,60-0,70 μ. πλάτος) και μορφή (εικ. 1, 2): τετράπλευροι, με κυμάτια στη βάση και την επίστεψη – απολαξευμένα σε δύο από αυτούς. Οι τρεις έχουν ανάγλυφες παραστάσεις στην κύρια όψη (οπλίτης, Θράκας ιππέας με επιγραφή και Ίσις Πελαγία) και οι άλλοι τρεις μόνο επιγραφές.

Η ταύτιση της περιοχής ανεύρεσης των βωμών βασίζεται στις τοπογραφικές πληροφορίες που μας δίνουν η αναφορά της αστυνομίας, το άρθρο του Γουγούση και ο άγγλος επιγραφολόγος M. N. Tod, σε συνδυασμό με ένα σκίτσο-χάρτη του γάλλου αρχαιολόγου L. Rey, σύγχρονο της εύρεσης των βωμών (εικ. 3). Από τον χάρτη αυτόν έχουμε τη χάραξη του δρόμου, ο οποίος ήταν τότε το νότιο όριο του οικισμού της Πυλαίας και υπάρχει μέχρι σήμερα στην πορεία των οδών Βεργίνας-Μ. Αλεξάνδρου-Πρασακάκη, μέχρι τη συμβολή του με την οδό Πυλαίας-Πανοράματος (Τζων Κέννεντυ), στο ύψος του κολλεγίου «Ανατόλια» (εικ. 4). Επιβεβαίωση της χάραξης του δρόμου αυτού έχουμε σε μία αεροφωτογραφία της RAF από το 1944 (εικ. 5), όπου, νότια του οικισμού, φαίνεται το ρέμα, στο οποίο βρέθηκαν οι βωμοί, τοποθετημένοι σε τετράγωνο σκάμμα, ο ένας δίπλα στον άλλο, έτσι ώστε να δημιουργείται μια επίπεδη επιφάνεια, μια βάση.

Η ταύτιση της ακριβούς θέσης ανεύρεσης είναι σήμερα αδύνατη για τον πρόσθετο λόγο ότι, από τους τρεις αυτόπτες μάρτυρες, ο αστυνόμος αναφέρει την περιοχή «Ρήγανη», ο Γουγούσης γράφει «…παρά το πρώτον αμπέλι…» και ο Tod «…in the bed of a stream below Ampelia, a vineyard area lying about a quarter of a mile S.W. of the village of Kapudjilar…».

Από πληροφορίες των γηραιότερων πυλαιωτών γνωρίζουμε ότι η θέση «Ρίγανη» βρισκόταν νότια της οδού Βεργίνας και δυτικά της Περιφερειακής Τάφρου. Τα «Αμπέλια» εκτείνονταν νότια του κολλεγίου «Ανατόλια» και έφταναν δυτικά μέχρι το ρέμα που αναφέρθηκε, σε απόσταση 400μ. από τον παλιό οικισμό – στο τέρμα των λεωφορείων του ΟΑΣΘ.

Απ’ όλα τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η εγγύτερη περιοχή ανεύρεσης των βωμών είναι το τμήμα του -μη ορατού σήμερα- ρέματος, που ξεκινά από τη συμβολή της οδού Εγνατίας με την οδό Ισμήνης και, χωροθετούμενο κάτω από την οδό Θεσσαλονίκης, φτάνει μέχρι περίπου την συμβολή της με την οδό Ηροδότου, με πιθανότερο σημείο την αρχή της «διαδρομής» αυτής (Εγνατίας/Ισμήνης – εικ. 4, «Χ»), καθώς εδώ υπάρχουν όλες οι τοπογραφικές παράμετροι: ρέμα-δρόμος-400μ. από τον οικισμό. Την υπόθεσή μας αυτήν ενισχύει και η θεωρία που διατυπώθηκε από τον Χ. Γ. Γουγούση, ότι δηλαδή οι βωμοί μεταφέρθηκαν εκεί από το ανατολικό νεκροταφείο της ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης, προκειμένου να χρησιμεύσουν στη θεμελίωση μιας γέφυρας, η οποία δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Η προέλευσή τους από τη Θεσσαλονίκη είναι η μόνη υπόθεση που ευσταθεί, μέχρι να βρεθεί στην περιοχή ένας οικισμός του 2ου/3ου αιώνα μ.Χ., κάτι διόλου απίθανο, καθώς η Πυλαία μάς έχει συνηθίσει σε αρχαιολογικές εκπλήξεις και δεδομένου ότι στην περιοχή της λεγόμενης «Καμάρας» έχουν βρεθεί και άλλες αρχαιότητες της εποχής αυτής, όπως π.χ. ένας ακόμη επιτύμβιος βωμός και το ακέφαλο άγαλμα της Μεγάλης Ηρακλειώτισσας.

Είναι άγνωστη η εποχή της μεταφοράς των βωμών για τη δεύτερή τους χρήση. Η μόνη ένδειξη, που μας κατευθύνει στη βυζαντινή εποχή, είναι ο δικέφαλος αετός που υπάρχει χαραγμένος στην πλευρά ενός από τους βωμούς (εικ. 6). Ο δικέφαλος αετός χρησιμοποιήθηκε στην βυζαντινή τέχνη από τον 11ο αιώνα και υιοθετήθηκε ως αυτοκρατορικό έμβλημα από τον 13ο αιώνα και εξής”.

Πρωτότυπη ανάρτηση στην σελίδα της Εφορείας: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02iZk8TKm2NDL6bPj3edXjZ7nH6eyhfj2TCB38eUzSKXfj6cWeohEEQKENA8hwEcyzl&id=100068773424009

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02xRy5RmdNtCTfhPCd4VcuYtaw8GADSmCW2mNcB24G4Gnvd3mXUjmJTg1fw5rwkB5Gl

Ηλεκτρικό τραμ ανεβαίνει την λεωφόρο Χαμιδιέ (νυν Εθνικής Αμύνης).

Η φωτογραφία προέρχεται από το Getty, και στο κείμενο αναφέρει ότι η χρονολογία της είναι περίπου 1910. Επειδή στο βάθος φαίνεται η τιμητική αψίδα που είχε ανεγερθεί το 1908 στην αποβάθρα του Λ. Πύργου και από ότι έχει αναφερθεί δεν διατηρήθηκε πολύ μετά, ίσως η φωτογραφία να είναι του 1908. Μάλιστα μετά ή γύρω στις 14 Ιουνίου 1908, όταν άρχισε η λειτουργία των ηλεκτρικών τραμ στην πόλη. Η φωτογραφία είναι σε πολύ καλή ανάλυση και τεμαχίζοντας την μπορούμε να προσέξουμε κάποιες ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες.

Πηγή: https://www.gettyimages.co.uk/detail/news-photo/strassenbahn-auf-dem-boulevard-hamidie-um-1910-news-photo/542860715?adppopup=true&fbclid=IwAR0hk_TaAbvgc76snAOlIwFKGcnV1ubmBiskWLbpldq3Y69odTnYo7I1e_w

Θόδωρος Νάτσινας

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0SLaAuxMT7PXf1cni5hgi4rLEVY4TBNL5BSKJfDu5doVdNC3BfKGuQrnnQQWBfM1Yl

Εθνικής Αμύνης, στην διασταύρωση με την Δεσπεραί (αριστερά) και στο βάθος αχνά φαίνεται ο Λ. Πύργος.

Βλέποντας τους επιβάτες φαίνεται σαν να είναι πιο επίσημα ντυμένοι από ότι θα περίμενε κανείς – μου δημιουργούν την εντύπωση ότι είναι για μια από τις πρώτες μέρες κυκλοφορίας των τραμ. Επίσης, αριστερά, δίπλα στο κράσπεδο, υπάρχουν σοροί από μπάζα σε τακτά διαστήματα. Άλλη μια υπόθεση, μήπως είναι από τις εργασίες τοποθέτησης των στύλων για τα καλώδια των τραμ; Δεύτερη υπόθεση εργασίας για να ταιριάξει με την προηγούμενη, ότι είμαστε κοντά στα εγκαίνια της γραμμής.

Η φωτογραφία μας δίνει μια ωραία εικόνα του καφενείου που υπήρχε στην γωνία Εθν. Αμύνης – Δεσπεραί (λειτούργησε και ως θέατρο, κινηματογράφος, κλπ).

Επίσης φαίνεται το σύστημα που είχαν για να υποστηρίζουν τα νέα δενδράκια στο πεζοδρόμιο.

Μια φωτογραφία της θέσης περιέχεται στο αφιέρωμα για την Εθν. Αμύνης στο https://archive.saloni.ca/703

Στην δεξιά πλευρά, ένα από τα σουλτανικά της Χαμιδιέ (το έχουμε δει νεόδμητο, περίπου 20 χρόνια νωρίτερα στο https://archive.saloni.ca/1366) και μια ωραία περιποιημένη άμαξα.

Εγνατίας 25, στην θέση του σημερινού ξενοδοχείου Olympic ένα μεσοπολεμικό ισόγειο μαγαζί με πατάρι που διατηρήθηκε μέχρι και την δεκαετία του 50. Το ξενοδοχείο κτίστηκε το 1958.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid028bhmUdjdMB7d5hvk9oUwL7YanrwRnm8KWZHk3MqgDD4z1FVawzfz3F9Li8Zbnnj6l

Με το βέλος αριστερά κατά την κατοχή

Σύγχρονη φωτογραφία του Πλάτωνα Κλεανθίδη, αναρτημένη στην ομάδα Ξενοδοχεία του χθες. Ιστορικά και αρχιτεκτονικά ίχνη

Δεκαετία 60 αριστερά οι φωτισμοί νέον δείχνουν τα ξενοδοχεία Αιγαίον και στα κόκκινα το Ολυμπίκ.

Μέχρι και πρόσφατα φωτισμός νέον στα ξενοδοχεία αυτής της πλευράς

Η σύγχρονη ξενοδοχειακή όψη της Εγνατίας με το El Greco και το Olympic δίπλα δίπλα

Εγνατίας 23 μια μεσοπολεμική τετραώροφη πολυκατοικία, αργότερα στην θέση της το ξενοδοχείο El Greco Οι σύγχρονες φωτογραφίες από επισκέπτες του ξενοδοχείου

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0jR7Ex9oKRYjHJ6Lv91s5NWcqHinhMQroNW8RHB7sPt3EGQNdVSHU2VQUwq8tvBwql

Με το βέλος δεξιά κατά την κατοχή

Εγνατίας 19, το ξενοδοχείο Αιγαίον, παλιότερα στην ίδια θέση “Λονδίνον” Κτίστηκε σύμφωνα με το βιβλίο οδηγό του Βασ. Κολώνα για τα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης το 1954 από τον Δ. Δημητριάδη.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02mjKtx1UAxTPiiHDxyfdMAyEdBkgU6CvyQXahYTVuZcau4MQm4v9GN1565kxzjUYSl

Σύγχρονη φωτογραφία του Πλάτωνα Κλεανθίδη στην ομάδα Ξενοδοχεία του χθες. Ιστορικά και αρχιτεκτονικά ίχνη

Προπολεμικά ήταν ένα μικρό ξενοδοχείο με έναν μόνον όροφο. Το πρωτογνωρίσαμε από μια κατοχική φωτογραφία στο μπαλκόνι του και από το εστιατόριο Αετός που φιλοξενούσε στο ισόγειο. Τότε όμως δεν είχε το ίδιο όνομα.

Από τηλεφ. οδηγό του 1946, φέρεται ως ξενοδοχείο Λονδίνον. Σε σχέση με την αρίθμηση του ξενοδοχείου “Νέα Νίκη” δεν μπορεί παρά να είναι αυτό. Να σημειώσουμε ότι στον γαλλικό οδηγό Le Guide Sam του 1927 υπάρχει ξενοδοχείο Londres στην Μοναστηρίου.

Το ίδιο και εδώ από οδηγό της ίδιας εποχής.

Λήψη του 1991, ενώ δίπλα του στο 21 μια τριώροφη μεσοπολεμική πολυκατοικία, που φαινόταν να είναι παλιά ξενοδοχείο, αλλά δεν μπορέσαμε να βρούμε καμία αναφορά στην διεύθυνση αυτή.

Και εδώ το “Λονδίνον” με το βέλος και η μεσοπολεμική πολυκατοικία δεξιά του.

55 χρόνια διαφορά. Επάνω το El Greco δεν έχει χτιστεί ακόμη. Απέναντι οι διαφορές κραυγαλέες. Λήψεις από το μπαλκόνι προς τα ανατολικά.

Το στιγμιότυπο από φιλμάκι του 1965 εδώ:

και προς τα δυτικά

Η είσοδός του

Η ιστορία των ακινήτων του οικοπέδου και των ιδιοκτητών του.

1. Τεβφήκ μπέης (διαμονή από το 1899 μέχρι το 1914) Πρόεδρος της σχολικής επιτροπής της σχολής Feyziye (Φεϊζιέ), αλλά και ένα από τα ιδρυτικά της μέλη. Γραμματέας στο βιλαέτι της Θεσσαλονίκης (το βιλαέτι περιελάμβανε τα εδάφη που σήμερα ανήκουν στην κεντρική,την ανατολική Μακεδονία και την επαρχία Μπλαγκόεβγκραντ στη Βουλγαρία),αλλά και δήμαρχος της Θεσσαλονίκης κατά τα έτη 1907 (6 μήνες), 1910-1912 (18 μήνες). Πηγή, δημοσιεύματα της Journal de Salonique (1896-1912)

2. ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ «Beau Rivage» [Ωραία Θέα], 15 δωματίων (1914-1921).

3. Ιδιοκτησία Κάρολου Αλεξανδρίδη (1885 – 1977) Ο Κάρολος Αλεξανδρίδης γεννήθηκε στις Σέρρες το 1885.΄Ήταν γιος του γαιοκτήμονα (“τσιφλικά”, όπως ονομαζόταν την εποχή εκείνη) Δημητρίου Αλεξανδρίδη. Το 1903 ο Κάρολος Αλεξανδρίδης αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Σερρών με βαθμό (άριστα) 10. Την ίδια χρονιά, όπως αναφέρει ο ίδιος στα Απομνημονεύματά του, κατά την οποία άρχισε και ο Μακεδονικός Αγώνας (έπειτα από την έκρηξη βόμβας που τοποθέτησε το βουλγαρικό κομιτάτο στο καφενείο «Αλάμπρα» στην παραλία της Θεσσαλονίκης), μεταβαίνει στην Αθήνα με κύριο σκοπό την εκμάθηση της Γερμανικής γλώσσας, αλλά παράλληλα παρακολουθεί στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, επί ένα έτος ιστορία της Φιλοσοφίας, Γλωσσολογία, Φιλολογία, Ιστορία Μουσικής, Χημεία, Φυσική και Λατινικά. Τον Οκτώβριο του 1904 στην Ληψεία, όπου άρχισε τις σπουδές του στην Ιατρική. Το 1910 έλαβε το πτυχίο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig Maximilian του Μονάχου με τον βαθμό «άριστα» και δύο χρόνια αργότερα αναγορεύθηκε Διδάκτωρ του ιδίου Πανεπιστημίου με τον βαθμό Suma cum Laude (άριστα). Στα τέλη του 1911 επιστρέφει στην γενέτειρά του πόλη των Σερρών και εγκαθίσταται εκεί «προσωρινά», όπως πίστευε, και αρχίζει να εξασκεί την ειδικότητα του παθολόγου-φυματιολόγου. «Την εποχήν εκείνην», όπως γράφει στα ‘ Απομνημονεύματά’ του, « εσφάγησαν αγρίως πολλοί Σερραίοι υπό των νικηθέντων εις Λαχανάν και φευγόντων Βουλγάρων. Ασφαλώς θα ήμουν και εγώ μεταξύ αυτών, διότι εγώ ανοήτως φερόμενος, εξηκολούθουν να κάμνω ιατρικάς επισκέψεις εννοείται δωρεάν- οπότε ήλθον και με συνέλαβον οι Βούλγαροι σφαγείς, με έσωσεν δε ο οικογενειακός φίλος Γεώργιος Ζλάτκος, όστις ήτο πρόξενος της Αυστροουγγαρίας και ως τοιούτος είχε κάποιαν ανοχήν των Βουλγάρων». Το 1912, χρονιά που απελευθερώνεται η Θεσσαλονίκη, ο Κάρολος και όλοι οι γιατροί της περιοχής, έρχονται σε επαφή και προσπαθούν να καταπολεμήσουν επιδημίες χολέρας, πανώλης, εξανθηματικού τύφου, ευλογιάςκαι φυματίωσης. Να σημειωθείότι για να αποκτήσειο Κάρολος την άδεια εξασκήσεωςτου επαγγέλματος, αναγκάζεται να μεταβείστην Κωνσταντινούπολη και -φορώντας όπως γράφει υποχρεωτικά «ποδήρη ρεντικότα και υψηλόν φέσι»-, να δώσει εξετάσεις σε επιτροπή από Τούρκους καθηγητές Ιατρικής του εκεί Πανεπιστημίου, επειδή την εποχή εκείνη η άδεια εχορηγείτο μόνο από Τουρκικά πανεπιστήμια. Το καλοκαίρι του 1913, μετά την πυρπόληση της πόλης των Σερρών από τους Βουλγάρους κατά τον Ελληνοβουλγαρικό πόλεμο, εγκαθίσταται ο Κ. Αλεξανδρίδης στην Θεσσαλονίκη όπου αρχίζει να εξασκείτην ειδικότητα του παθολόγου, σε ηλικία 28 ετών. Στις 20 Ιουνίου 1920 παντρεύεται την Αντιγόνη Τορνιβούκα από την οποία δυστυχώς δεν ευτύχησε να αποκτήσει παιδιά. Τα επόμεναχρόνια προβαίνει στην αγορά τριών ακινήτων: στην λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου Α’ 74 του τριώροφου Ξενοδοχείου «Beau Rivage» [Ωραία Θέα], 15 δωματίων, τέως οικία Τεβφήκ Μπέη (βλ. Βασίλη Κολώνα, Θεσσαλονίκη εκτός των Τειχών, University Studio Press, σελ. 212), στην Προξένου Κορομηλά 60 πλησίον της γωνίας με την οδό Χειμάρας -δρόμοι που σήμερα δεν υπάρχουν λόγω της διάνοιξης της Δ. Γούναρη και τέλος του αρχοντικού της Αλ. Κοραή 49 στην Καλαμαριά (διατηρητέο), του μόνου εκ των τριών που διατηρείται μέχρι σήμερα στεγάζοντας τη Μοντεσσοριανή Σχολή ΖΑΦΡΑΝΑ. Το 1921 -μαζί με τον χειρουργό Β. Νομικό- ιδρύουν την “Μεγάλη κλινική” με μετατροπή του ακινήτου – ξενοδοχείου επί της Βασιλέως Γεωργίου Α΄. Το 1924 μεταβαίνει στην Βιέννη, ειδικεύεται στη ηλεκτροκαρδιογραφία και επιστρέφοντας φέρνει στη Θεσσαλονίκη τον πρώτο Ηλεκτροκαρδιογάφο τον οποίο εγκαθιστά στο ιατρείο του στην Βασιλέως Γεωργίου Α’ . Την ίδια χρονιά μαζί με άλλους γιατρούς της πόλης ιδρύει τον Ιατρικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης. Αρχίζει να συμμετέχει προσωπικά σε διεθνή συνέδρια με ανακοινώσεις, εργασίες του δημοσιεύονται στα εγκυρότερα ιατρικά περιοδικά της αλλοδαπής. Υπήρξε πρωτεργάτης της ίδρυσης της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. το 1942, πρώτος καθηγητής Παθολογίας και πρώτος Κοσμήτωρ της Σχολής. Έγινε γνωστός διεθνώς για την έρευνα που έκανε επάνω στην μεσογειακή και δρεπανοκυτταρική αναιμία, κληρονομική πάθηση του αίματος που ενδημεί στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Χαλκιδική. Το 1938 διακόπτεται η χρήση του ακινήτου της Βασ. Γεωργίου σαν κλινικής και το χρησιμοποιεί ξανά ως κατοικία. Το 1953 φιλοξένησε στην έπαυλή του, στην Βασιλέως Γεωργίου Α΄ 78, τον sir Alexander Fleming (1881-1955) (βραβείο Νομπέλ Ιατρικής & Φυσιολογίας 1945) και την σύζυγό του LadyΑμαλία Φλέμινγκ (1912-1986), αφορμή της οποίας ήταν να παραθέσει δεξίωση προς τιμήν του, πράγμα που συνήθιζε με διάφορες αφορμές, με προσκεκλημένα όλα τα μέλη της τότε γνωστής κοινωνίας της Θεσσαλονίκης, μεταξύ των οποίων ακαδημαϊκοί, εικαστικοί, πολιτικοί, επιχειρηματίες, βιομήχανοι και τα μέλη της οικογένειας Αλεξανδρίδη και των συγγενών της συζύγου του Αντιγόνης, η οποία σε όλες τις περιστάσεις υπήρξε ομολογουμένως άμεμπτη, από πάσης απόψεως οικοδέσποινα,ενώ το όνομά του γίνεται πόλος έλξης για την μετάκληση και άλλωνεπιφανέστερων συναδέλφων του: Dr. Paul White από τις Η.Π.Α, του Karl Müller από την Γερμανία κ.α. τους οποίους φιλοξενεί στην κατοικία του επί της Βασιλέως Γεωργίου. Οι δεξιώσεις που έδιδε στο αρχοντικό της Βασιλέως Γεωργίου 78, στις οποίες πρωτοστατούσε η σύζυγός του Αντιγόνη, άφησαν εποχή, ήταν δε γνωστός ο ανταγωνισμός μεταξύ του Αλεξανδρίδη και του Γενικού Προξένου της Γαλλίας Boutan ο οποίος διέμενε στον κάτω όροφο του αρχοντικού για το ποιος θα παραθέσει συχνότερα δεξιώσεις. Λάτρης του καλού φαγητού και έχοντας την οικονομική δυνατότητα, διατηρούσε δύο πολύ καλές μαγείρισσες, την Αγγελική και την Βέτα. Γνώριζε και μιλούσε την Γαλλική, Γερμανική, Αγγλική, Ιταλική, Ισπανική, Πορτογαλική και Τουρκική γλώσσα και σε ηλικία 80 ετών έμαθε την Ρωσική. Μια και έγινε αναφορά στον Αλέξανδρο Φλέμινγκ παραπάνω, θα παραθέσω μια περιπέτειά του που ελάχιστοι τη γνωρίζουν αλλά έγινε στην ίδια επίσκεψή του στην Ελλάδα -και πριν τον φιλοξενήσει ο Κ. Αλεξανδρίδης-, και η περπέτειά του αυτή ήταν πολυσυζητημένη στη δεξίωση που του παρετέθη στη βίλλα Αλεξανδρίδη. “Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ, “Ο πατέρας της πενικιλίνης”, είχε έρθει με σκάφος που άραξε στη περιοχή Βλυχάδα της Αγίας Μαρίνας, όπου κατέβηκαν οι τουρίστες για να απολαύσουν το μπάνιο τους. Ξέφυγε από τη παρέα του, ακολούθησε ένα μονοπάτι γεμάτο από πέτρες και ασπαλάθους κι έφτασε στη παραλία της Αγίας Μαρίνας. Εκεί συνάντησε τυχαία τον θείο Δημήτρη Γαλάρη “Μορφονιό”. Προσπάθησαν να συνομιλήσουν αλλά δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν γιατί δεν γνώριζαν Αγγλικά ο νεαρός, ούτε Ελληνικά ο Α. Φλέμινγκ. Ο νεαρός Δημήτρης Γαλάρης φώναξε τον πατέρα του Νίκο Γαλάρη “Μορφονιό”, από το παλιό ταβερνάκι του, κι όταν βρήκε εκείνος φτάνοντας έναν άνθρωπο με γρατσουνισμένα πόδια από τους ασπαλάθους, τον προσκάλεσε στο τραπέζι τους όπου τρώγανε για μεσημέρι να πιει ένα ποτήρι κρασί. Η γιαγιά Ανθή Γαλάρη “Μορφονίνα” τηγάνιζε μικρό ψαράκι το λεγόμενο παπαλίνα και προσέφερε από τούτο στον Φλέμινγκ. Τον κέρασαν κρασί από το βαρέλι. Το κρασί ήταν καλό, η παρέα καλή και η μέρα έφτασε στο τελείωμά της. Το σκάφος άρχισε να σφυράει ώστε να μαζέψει τονκόσμο να επιστρέψουν στο λιμάνι του Πειραιά. Ο Α. Φλέμινγκ δεν το άκουσε μέχρι που νύχτωσε και τότε κατάλαβε τι είχε συμβεί, δηλαδή ότι είχε μείνει σε μια ξένη παραλία χωρίς χρήματα και ρούχα, φορώντας μόνο το μαγιό του. Τρέχει, λοιπόν, ο παππούς μας, γιατί γι’ αυτόν πρόκειται, και τον βάζει σε ένα από τα πρώτα τρία ημιτελή δωμάτια, που είχαν οικοδομηθεί στην Αγία Μαρίνα προς ενοικίαση, για να περάσει τη νύχτα του. Τα στρώματα ήταν γεμισμένα με φύκια από τη θάλασσα, όπως επίσης τα μαξιλάρια. Για σκεπή είχε κλαριά από πεύκα και για πόρτα είχαν κουρελούδες. Το επόμενο πρωί ο παππούς προσπαθούσε να τον ρωτήσει από πού ήρθε, καταλήγοντας με τα πολλά στο συμπέρασμα ότι ερχόταν απότο ξενοδοχείο “Μεγάλη Βρετανία” της Αθήνας. Τον έντυσε τότε με παντελόνι και πουκάμισο που χρησιμοποιούσε στο μάζεμα του ρετσινιού, τον ανέβασε σε ένα γάιδαρο και σιγά-σιγά πήραν το δρόμο για το λιμάνι της Αίγινας. Του έβγαλε το εισιτήριο και τον έβαλε στο καράβι ώστε να φθάσει στο Πειραιά. Φθάνοντας στη βάση του ο Φλέμινγκ, τον περίμεναν οι δημοσιογράφοι που έψαχναν αγωνιωδώς να τον βρουν, και τον ρώτησαν πού είχε χαθεί. Εκείνος απάντησε πως ήταν σε μια πολύ όμορφη παραλία με φιλόξενους ανθρώπους κι είχε περάσει τη νύχτα του ξαπλωμένος σε ένα στρώμα που μύριζε θάλασσα. Μετά απόαυτά τα θετικά σχόλια του Φλέμινγκ, που γράφτηκαν στο τύπο της εποχής, ενδιαφέρθηκε για την Αγία Μαρίνα, η “Βασιλική Πρόνοια” κι έσπευσε να επιπλώσει αυτά τα δωμάτια ώστε να είναι κατάλληλα για να υποδεχτούν τους πρώτους παραθεριστές. Αυτός ο οργανισμός διαφήμισε την Αγία Μαρίνα σαν ένα οικογενειακό προορισμό για το Σαββατοκύριακο στις εφημερίδες και τα περιοδικά της εποχής. (σύμφωνα με τα λεγόμενα του θείου Δημήτρη Γαλάρη “Μορφονιού”)”

Δημήτρης Βουγιούκας

Πηγές: http://users.auth.gr/aalexand/karolos_biography http://users.auth.gr/aalexand/family_biography

https://aeginalight.gr/2015/04/%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%BE%CE%B5%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%80%CF%84%CF%85%CE%BE%CE%B7-%CF%83%CF%84/?fbclid=IwAR1r4biOe3YVIwXBtIhonpTVQrytUr_maGOso1Fg617U93pG2NJAXmW3aEw

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0Cy56BaLivCMvpFd3kt9ZRnK5dqiBVFQLXyZ494mSPX7c3w7e4uyGfWMhXeQR5UJsl

Η οικία του Ταβφήκ Μπέη μετά τον θάνατο του Γεωργίου, φαίνεται το σημείο της δολοφονίας του. 1912.

Εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 2/6/1924 (3η σελίδα)

Διαφήμιση της κλινικής του Κ. Αλεξανδρίδη στη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της 2/6/1924

Ως ξενοδοχείο το 1916

Η θέα από το οπίσθιο μπαλκόνι της.

Η βίλα όπως είχε γίνει το 1970, λίγο πριν κατεδαφιστεί.

Η οικοδομή που έχει κτιστεί στο οικόπεδο.

Αλέξανδρος Φλέμινγκ & Κάρολος Αλεξανδρίδης στη συνεστίαση της Ιατρικής εταιρείας Θεσσαλονίκης, προς τιμήν του.

Σαρανταπόρου 19 τα γραφεία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης μέχρι και την κατοχή.

Πρώτα οικία Σολομών Μπενσουσάν (1911). Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, το πουλάει στον Εφραίμ Γιοζέφ Πετιλλόν, από τον οποίο το αγοράζει τον Μάρτιο του 1912 η Μαζαλτώ, σύζυγος Σολ Νάαρ. Η τελευταία το 1918 πουλάει το ακίνητο εξ ημισείας στους Ισαάκ Ιωσ. Σιμχά και Μαίρ Ραφ. Μπενβενίστε. Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, αγοράζεται από την ισραηλιτική κοινότητα Θεσσαλονίκης για τη στέγαση των γραφείων της, μετά την καταστροφή του κοινοτικού κέντρου του Ταλμούδ Τορά στην πυρκαγιά του 1917. Φυσικά έχει κατεδαφισθεί.

Οι πληροφορίες από τον Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών”. Σε μια μεσοπολεμική φωτογραφία αναφέρεται ότι τα γραφεία ήταν στον αριθμό 13. Με όρους σημερινούς όμως εντοπίζεται στον αρ. 19 και αυτό για 2 λόγους

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Z9usCPbSNoZVFgUiezqCbAw3h6SRSipFkVMk4hKXBjUYSRw1nxidj4KjuTU8kDuHl

Η αναλυτική περιγραφή του ακινήτου από τα αρχεία της Κοινότητας. Αναφέρεται η διεύθυνση Σαρανταπόρου 13. Πιστεύω ότι επειδή δεν ήταν τότε κτισμένα όλα τα οικόπεδα το 13 ίσχυε όχι όμως για πολύ.

Σε έγγραφο των Γερμανών με εβραϊκές ιδιοκτησίες αναφέρεται Σαρανταπόρου 19 η Jüdische Kultusgemeinde (Εβραϊκή θρησκευτική κοινότητα)

Και πραγματικά στην κατοχική αεροφωτογραφία του αρχείου Μηνά Δρεστηλιάρη μετρώντας όλα τα ακίνητα κατά μήκος της Σαρανταπόρου φτάνουμε σ αυτό με το κόκκινο βέλος, στον αριθμό 19. Οι ομοιότητες είναι προφανείς.

Στην αφήγηση του Πέπο Γκατένιο για την τραγική μοίρα της οικογένειάς του στο 8:50 αναφέρει ότι φιλοξενήθηκε μαζί με την αδελφή του στο σπίτι των Χασόν, των εβραίων προδοτών Χασόν, επειδή ο Ντίνο Χασόν, ήθελε με κάθε τρόπο να παντρευτεί την αδελφή του Πέπο. Εκβιάζοντας, χτυπώντας και ληστεύοντας το πέτυχε. Η οικογένεια Χασόν κατοικούσε σ ένα τριώροφο απέναντι από την Κοινότητα, χωρίς περαιτέρω πληροφορίες.

Η πολυκατοικία που έχει αντικαταστήσει το κτήριο της Κοινότητας

Επιτρέψτε μου να παρουσιάσουμε ένα νέο βίντεο που δημιουργήσαμε, στο οποίο μπορεί να δει κανείς ορισμένα σημεία της Θεσσαλονίκης του 1970. Το νέο βίντεο περιέχει εικόνες παλιές και νέες της Θεσσαλονίκης από τη κέντρο της πόλης και τη δυτική περιοχή της. Το βίντεο αυτό βασίστηκε σε μια παλιά ταινία στην οποία οι λήψεις έγιναν με κινηματογραφική μηχανή super 8 στα 1970, από το φίλο και φοιτητή τα χρόνια εκείνα, Μιλτ. Αρβανιτάκη, στα πλαίσια του μαθήματος Ειδικής Κτηριολογίας της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. Ήταν στην καρδιά της περιόδου της δικτατορίας και ο φίλος που είχε και εξακολουθεί να έχει καλιτεχνικές τάσεις και γνωριμίες με καλλιτέχνες, ανέλαβε, με επιβλέποντα τον καθηγητή Δ. Τριανταφυλλίδη, ο οποίος είχε δημοσιεύσει τότε τη μελέτη του για το Χωροταξικό της Θεσσαλονίκης, να δημιουργήσει ένα είδος ντοκυμαντέρ της πόλης. Στο βίντεο αυτό προκαλούμε τη σύγκριση των χώρων και τις μεταβολές τους στα 50 χρόνια που πέρασαν από τότε. Ας μελετήσουμε και ας συγκρίνουμε τις περιοχές των γυρισμάτων.

Ιωάννης Αρτόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid09dmc466jYZncbQiteMSnnaxMD6NVSnVBJbVYmrSDBNoFwL2AXnMWgkp3jRRPfvSNl

Η άδεια οικοδόμησης είναι του 1925, εκπονήθηκε από τον Αναστάσιο Μπίρδα για τον Σ. Καραπίδη. Ενώ προβλέπονταν 5 όροφοι κατασκευάστηκαν μόνον τρεις. Πληροφορίες από: Κολώνας Β. “Εκατό χρόνια φιλοξενίας. Τα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης (1914-2014)”. Θεσσαλονίκη 2015 Φωτογραφίες στο εσωτερικό του ξενοδοχείου από επισκέπτες

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02rPcm3G3NGzGnLS9qw4N5RQqA6fDCwnJmLY88xcDR1KfPQcVboHvYcGRs4TbuK7QNl

Λήψη του 1991

Κατοχική

Δεξιά, κάτω από το ξενοδοχείο

Στοιχεία που φαίνεται να διατηρεί ακόμα το ξενοδοχείο

Από το μπαλκόνι η θέα προς τα ανατολικά

Το ξενοδοχείο σήμερα